Làm thế nào để giữ an toàn trước các biến thể Covid-19?
Làm thế nào để giữ an toàn trước các biến thể Covid-19?
Với biến thể delta chiếm hơn 93% các trường hợp COVID-19 ở Hoa Kỳ vào cuối tháng 7 năm 2021, các câu hỏi đặt ra về cách duy trì sự bảo vệ trước các dạng phát triển của vi rút SARS-CoV-2. Tại đây, bác sĩ nhi khoa và chuyên gia về bệnh truyền nhiễm, Tiến sĩ Lilly Cheng Immergluck của Trường Y Morehouse trả lời một số câu hỏi phổ biến về các biến thể và những gì bạn có thể làm để bảo vệ bản thân tốt nhất.
1. Các loại biến thể của Sar-coV-2
Virus đột biến theo thời gian để thích nghi với môi trường và cải thiện khả năng sống sót của chúng. Trong quá trình diễn ra đại dịch, SARS-CoV-2, loại coronavirus mới gây ra COVID-19, đã đột biến đủ để thay đổi cả khả năng lây lan trong quần thể, có khả năng lây nhiễm rất cao sang người.
Các chủng mới này được gọi là các biến thể. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC)hiện phân loại các biến thể thành ba loại, được liệt kê theo thứ tự ít liên quan nhất:
- Biến thể (VOI): Có các tính năng có thể làm giảm khả năng ngăn ngừa nhiễm trùng của hệ thống miễn dịch. Ví dụ như: VOI eta, iota hoặc kappa.
- Biến thể (VOC): Ít đáp ứng với các phương pháp điều trị hoặc vắc xin hơn và có nhiều khả năng trốn tránh sự phát hiện chẩn đoán. Chúng có xu hướng dễ lây lan hơn, dẫn đến nhiễm trùng nặng hơn. Ví dụ: Alpha và delta là VOC.
- Biến thể (VOHC): Ít đáp ứng hơn đáng kể với các lựa chọn chẩn đoán, phòng ngừa và điều trị hiện có. Chúng cũng dẫn đến nhiễm trùng nặng hơn và phải nhập viện. Cho đến nay vẫn chưa có bất kỳ VOHC nào được xác định.
Tổ chức Y tế Thế giới sử dụng các phân loại tương tự, nhưng định nghĩa của chúng có thể khác với định nghĩa của CDC tại Hoa Kỳ vì các tính năng và tác dụng của biến thể có thể khác nhau theo vị trí địa lý.
2. Các biến thể luôn ‘lợi hại’ hơn?
Một biến thể có thể nguy hiểm hơn hoặc ít hơn các chủng khác tùy thuộc vào các đột biến trong mã di truyền của nó. Các đột biến có thể ảnh hưởng đến các thuộc tính như mức độ lây lan của một biến thể virus, cách nó tương tác với hệ thống miễn dịch hoặc mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng mà nó gây ra.
Ví dụ, biến thể alpha dễ lây truyền hơn so với dạng ban đầu của SARS-CoV-2. Các nghiên cứu cho thấy nó có khả năng lây lan cao hơn từ 43% - 90% so với loại vi rút phổ biến nhất khi bắt đầu đại dịch. Alpha cũng có nhiều khả năng gây ra bệnh nặng hơn, biểu hiện bằng việc tăng tỷ lệ nhập viện, tử vong sau khi nhiễm bệnh.
Thậm chí nghiêm trọng hơn, biến thể delta được báo cáo là có khả năng lây nhiễm gần gấp đôi so với các chủng trước đó, có thể gây ra bệnh nặng hơn cho những người không được tiêm chủng. Các tải lượng virus của những người bị nhiễm biến thể này(được phát hiện từ mũi của người bệnh) cũng được báo cáo là gấp hơn 1.000 lần so với những người bị nhiễm các hình thức ban đầu của SARS-CoV-2. Bằng chứng gần đây cũng cho thấy rằng cả những người chưa được tiêm chủng và đã được tiêm chủng đều mang tải lượng vi rút tương tự nhau, như vậyđiều này góp phần vào tính chất đặc biệt dễ lây lan của biến thể này.
3. Những biến thể nào phổ biến nhất ở Hoa Kỳ?
Trong một vài tháng, biến thể delta đã trở thành chủng loại chủ yếu ở Mỹ, chiếm phần lớn các trường hợp COVID-19 vào cuối tháng 7 năm 2021.
Nhưng có sự khác biệt giữa các khu vực trên khắp đất nước. Tính đến ngày 31 tháng 7, CDC ước tính rằng biến thể alpha đại diện cho hơn 3% các trường hợp được xác định ở một khu vực gồm tám tiểu bang bao gồm Georgia, Florida và Tennessee, so với dưới 1% ở khu vực bao gồm Iowa, Kansas, Missouri và Nebraska. Các mẫu nhiễm COVID-19 từ khắp đất nước được giải trình tự gen mỗi tuần để xác định các biến thể hiện có và biến thể mới.
Và các biến thể mới có thể sẽ tiếp tục xuất hiện khi virus tiến hóa . Ví dụ, Delta plus là một nhánh phụ của delta. Ảnh hưởng của biến phụ này vẫn chưa được xác định.
4. Làm thế nào để vắc xin chống lại các biến thể?
Các nhà nghiên cứu đang làm việc để tìm ra hiệu quả của ba loại vắc-xin COVID-19 hiện được phép sử dụng khẩn cấp ở Hoa Kỳ trong việc ngăn ngừa lây nhiễm từ các biến thể trong điều kiện "thế giới thực" nơi mà tần suất, phân bố biến thể liên tục thay đổi. Một số nghiên cứu sơ bộ vẫn chưa được đánh giá ngang hàng cho thấy rằng những vắc xin này vẫn có hiệu quả trong việc ngăn ngừa các bệnh nhiễm trùng nghiêm trọng liên quan đến COVID-19 và tử vong.
Tuy nhiên, không có vắc xin nào là hoàn hảo, và những trường hợp nhiễm COVID-19 đột phá có thể xảy ra ở những người đã được tiêm vắc xin. Người lớn tuổi, những người có tình trạng suy giảm miễn dịch có thể tăng nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng đột phá.
Những người đi tiêm chủng tại một phòng khám.
Rất may, những người được tiêm chủng đầy đủ thường bị nhiễm COVID-19 nhẹ hơn. Ví dụ, một nghiên cứu phân tích các trường hợp mắc bệnh COVID-19 ở Anh ước tính rằng hai liều vắc-xin Pfizer BioNTech có hiệu quả 93,7% trong việc ngăn ngừa bệnh có triệu chứng từ biến thể alpha và 88% hiệu quả ở Delta. Một nghiên cứu khác ở Ontario, Canada, chưa được đánh giá đồng cấp đã báo cáo rằng vắc-xin Moderna có hiệu quả 92% trong việc ngăn ngừa bệnh có triệu chứng do alpha.
5. Làm thế nào để giữ an toàn trước sự lây lan của các biến thể
Phụ thuộc vào một số yếu tố cá nhân và tác nhân bên ngoài.
Gần như tất cả 99,5% số ca tử vong do COVID-19 ở Mỹ trong vài tháng qua là ở những người không được tiêm chủng.
Các hướng dẫn gần đây nhất của CDC khuyến cáo rằng mọi người nên đeo khẩu trang ở những khu vực có khả năng lây truyền cao, bất kể họ có được tiêm phòng hay không. Đặc biệt cần thận trọng hơn nếu bạn không được tiêm chủng đầy đủ hoặc có hệ thống miễn dịch suy yếu.
Một yếu tố khác cần xem xét là mức độ lây truyền trong cộng đồng, tỷ lệ người chưa được tiêm phòng trong cộng đồng địa phương. Ví dụ: một người sống trong khu vực dưới mức trung bình quốc gia về tiêm chủng COVID-19 có thể có cơ hội gặp người chưa được tiêm chủng cao hơn do đó, có nhiều khả năng lây lan coronavirus hơn so với người ở khu vực có tỷ lệ tiêm chủng cao hơn.
Đeo khẩu trang đúng cách có thể giúp bảo vệ bản thân, những người khác khỏi bị nhiễm COVID-19.
Cuối cùng, vẫn còn một số lượng đáng kể những người có nguy cơ cao mắc COVID-19, bao gồm cả trẻ em. Tính đến ngày 3 tháng 8 năm 2021, chỉ có 29,1% trẻ em từ 12 - 15 tuổi, với 40,4% trong độ tuổi 16 -17 đã được tiêm chủng đầy đủ. Học viện Nhi khoa Hoa Kỳ và Hiệp hội Bệnh viện Nhi đồng lưu ý rằng tổng số 4.292.120 trường hợp COVID-19 ở trẻ em đã được báo cáo tính đến ngày 5 tháng 8 năm 2021. Trẻ em chiếm 14,3% trong số các trường hợp COVID-19 được báo cáo. Nếu con bạn chưa được tiêm phòng, cách tốt nhất có thể bảo vệ chúng, các thành viên chưa được tiêm phòng khác trong gia đình là tự mình đi tiêm phòng, yêu cầu mọi người đeo khẩu trang ở những nơi công cộng trong nhà.
Các hướng dẫn do các cơ quan y tế công cộng cung cấp chỉ đơn giản là hướng dẫn chung. Chúng không được điều chỉnh để phù hợp với từng cá nhân, các đánh giá rủi ro cá nhân.
Vắc xin vẫn là biện pháp bảo vệ tốt nhất chống lại mọi chủng coronavirus mới. Tuy nhiên, việc đeo khẩu trang, tấm chắn giọt bắt, giãn cách xã hội, tránh đám đông, luôn để nhà thông thoáng cũng sẽ giảm nguy cơ vô tình lây lan virus và bổ sung thêm các lớp bảo vệ chống lại sự lây nhiễm.
Giáo sư Lilly Cheng Immergluck - Khoa Vi sinh, Hóa sinh và Miễn dịch học, Trường Y khoa Morehouse
Đối tác: Viện Y tế Quốc gia (NIH) và Hiệp hội Y học Cấp cứu Nhi khoa, LLC.
Suckhoecuocsong.vn
Các tin liên quan
- Những thực phẩm nên tránh xa khi bị cảm cúm, mắc cúm A, Covid-19
- Ăn gì để tăng đề kháng trước cúm A, cúm B, Covid-19 đang tăng trở lại
- Bệnh đậu mùa khỉ vì sao không dễ trở thành đại dịch như Covid-19
- Cách phân biệt sốt xuất huyết, Covid-19 chuẩn xác
- Khắc phục tình trạng ù tai, nghe kém hậu Covid-19
- Chương trình Trao đi là còn mãi số 3: Cuộc hội ngộ sau đại dịch covid-19 tại xóm thận Lê Thanh Nghị
- Điểm giống và khác nhau giữa bệnh COVID-19 và bệnh cúm mùa
- Nghiên cứu mới nhất: Covid-19 ảnh hưởng đến phổi như thế nào
- Thường xuyên cảm thấy ớn lạnh hậu Covid-19 nguyên nhân do đâu?
- Đau lưng, đau vai gáy hậu Covid-19, làm thế nào để khắc phục hiệu quả nhất
- Bổ sung những thực phẩm giúp cải thiện sức khỏe phổi hậu Covid-19
- Bổ sung 4 thức uống sau khi khỏi Covid-19 giúp sạch phổi, phòng tránh di chứng hậu Covid-19
- Khỏi Covid-19 có nên tiếp tục xông hơi hay không?
- Những ai nên cần đi chụp X-quang phổi sau khi khỏi Covid-19
- Trẻ ho kéo dài hậu Covid-19: cách xử lý hiệu quả
- Khi mắc Covid-19 có nên uống cà phê?
- Khắc phục giảm ham muốn hậu Covid-19 hiệu quả
- Cải thiện tình trạng đau đầu khi mắc Covid-19
- Bí quyết giảm đau họng khi mắc Covid-19
- Căng thẳng hậu Covid-19 phải làm sao để cải thiện?
Các tin khác
-
Loại gia vị giúp nâng cao hệ miễn dịch, có lợi cho gan
Trong mùa dịch cúm bùng phát hãy thường xuyên ăn 2 loại gia vị này giúp tăng cường sức đề kháng của cơ thể, dưỡng gan khỏe mạnh, hạ đường huyết hiệu quả. -
Dịch cúm nên chuẩn bị những loại thuốc cơ bản nào trong tủ thuốc
Khi cơ thể bị nhiễm cúm gây các triệu chứng mệt mỏi, sốt, đau đầu, đầy bụng,… Để bảo vệ sức khỏe, cải thiện các triệu chứng bệnh cúm chúng ta nên dự trữ những loại thuốc cơ bản dưới đây trong tủ thuốc gia đình. -
Người cao tuổi cần nhớ gì khi tiêm phòng cúm mùa
Tăng cường hệ miễn dịch chống lại sự xâm nhập của virus cúm mùa người cao tuổi cần tiêm phòng vaccine ngừa cúm để tránh gặp các biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe. -
Những loại trà thảo mộc giúp cải thiện bệnh cúm hiệu quả
Những loại trà thảo mộc dưới đây không chỉ có lợi cho sức khỏe mà còn giúp làm giảm các triệu chứng củ bệnh cúm gây ra cho sức khỏe mà còn tăng cường sức đề kháng, cải thiện hệ thống miễn dịch, chống lại sự xâm nhập của virus cúm. -
Các loại trái cây giàu vitamin C rất tốt cho người bị cúm
Để giúp cơ thể nhanh chóng hồi phục khi bị cúm, phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm hãy bổ sung các loại trái cây giàu vitamin C dưới đây. -
Cảnh báo 3 chủng virus cúm dễ lây nhiễm bùng phát thành dịch
Cúm mùa là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp trên phổ biến vào mùa lạnh trong đó 3 chủng virus cúm có thể lây lan từ người sang người qua các cơn ho, hắt hơi của người bệnh. -
5 sai lầm khi bị cúm khiến bệnh trở nặng, nguy hiểm sức khỏe
Bệnh cúm do virus gây nên gây tình trạng sốt, ho, đau họng, sổ mũi, nhức mỏi toàn thân. Nhưng nếu bị bệnh cúm mắc phải 5 sai lầm dưới đây khiến bệnh trở nên nghiêm trọng, xuất hiện nhiều biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe. -
Cách bảo quản thức ăn thừa sau Tết gây hại cho sức khỏe
Nếu bảo quản thức ăn thừa sau Tết theo những cách này sẽ gây ảnh hưởng cho sức khỏe, thậm chí gây ngộ độc thực phẩm, rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy. -
Top 8 thực phẩm giúp tăng cường sức khỏe đường ruột sau Tết
Để giúp cho đường ruột khỏe mạnh, phòng ngừa các bệnh đường tiêu hóa sau Tết hãy ăn các loại thực phẩm có lợi cho sức khỏe đường ruột dưới đây. -
Bí quyết giúp gan khỏe mạnh sau Tết
Sau những ngày Tết ăn uống nhiều đồ chiên rán nhiều dầu mỡ, ăn ít rau xanh, uống nhiều rượu bia, nước ngọt gan cần được thanh lọc để hoạt động hiệu quả, phòng ngừa các bệnh về gan.