Cân bằng vi khuẩn đường ruột giúp phòng ngừa sự phát triển bệnh Alzheimer

Cân bằng hệ vi sinh đường ruột có tác dụng cải thiện các triệu chứng của bệnh Alzheimer cũng như giúp phòng ngừa sự phát triển của bệnh.

Khi hệ vi sinh đường ruột mất cân bằng do nồng độ vi khuẩn gây bệnh hoặc gây viêm tạo chất độc thần kinh tăng cao, kèm theo sự giảm các sinh vật vi khuẩn bảo vệ hoặc chống viêm tạo ra các hợp chất thần kinh, bao gồm norepinephrine và tryptophan. Sự mất cân cằng hệ vi sinh vật trong đường ruột có thể dẫn đến suy giảm nhận thức, tăng nồng độ các độc tố ruột, lipopolysaccharides, trimethylamine N-oxide (TMAO), các chemokine và cytokine gây viêm, tăng lắng đọng sợi amyloid, cũng như giảm nồng độ chemokine và cytokine chống viêm và giảm nồng độ trong thời gian ngắn axit béo chuỗi (SCFA)

Bên cạnh đó, sự mất cân bằng đường ruột hay rối loạn sinh lý đường ruột có thể dẫn đến tăng sản xuất các chất dẫn truyền thần kinh chính như axit gamma-aminobutyric (GABA), butyrate, 5-hydroxytryptamine và dopamine, sau đó là sự phân cắt các protein nối như E-cadherin, phá vỡ mối nối chặt chẽ và viêm ruột mạn tính. Từ đó dẫn đến sự hình thành rò rỉ ruột, với tính thấm của ruột được tăng cường, tạo điều kiện thuận lợi cho việc vận chuyển các chất có hại có nguồn gốc từ vi khuẩn đường ruột gây bệnh. Viêm ruột trong thời gian dài dẫn đến phá vỡ hàng rào máu não và sau đó chuyển các phân tử có nguồn gốc từ ruột đến mô não thông qua dây thần kinh phế vị. Sự lưu thông của các hợp chất này trong não sau đó có thể làm tăng tải lượng amyloid, hình thành mảng bám amyloid, rối loạn sợi thần kinh, kích hoạt tế bào hình sao và vi mô, có thể góp phần làm mất tế bào thần kinh, kích hoạt các quá trình thoái hóa thần kinh và suy giảm nhận thức ở người mắc bệnh Alzheimer.

Bệnh Alzheimer có liên quan đến nồng độ tăng cao của các loại vi khuẩn trong hệ vi sinh đường ruột như: vi khuẩn Lactobacillaceae , Clostridium clostridioforme , Streptococcussalrius , Proteobacteria , Gammaproteobacteria , Enterobacteriaceae , Enterobacteriaceae , Bacteroidetes , Tenericutes , Bacteroidaceae , Gemellaceae , Rikenellaceae , Escherichia và Shigella .

Hơn nữa, giảm mức độ một số loài vi khuẩn trong hệ vi sinh đường ruột như: Firmicutes, Peptostreptococcaceae , Clostridiaceae , Bifidibacteriaceae, Turicibacteriaceae , Mogibacteriaceae , Ruminococcaceae , Verrucomicrobia , Allobaculum, Akkermansia, Actinobacteria , Bacillus fragilis , Bacteroid fragilis, Eubacteria trực tràng , Eubacteria hallii , Bifidobacteria và Faecalibacteria Prausnitzi

Mối quan hệ giữa rối loạn sinh lý đường ruột và bệnh Alzheimer là hai chiều, với sự mất cân bằng vi khuẩn đường ruột được quan sát thấy trong giai đoạn đầu của bệnh Alzheime và ngược lại, các cơ chế sinh lý bệnh Alzheime, chẳng hạn như kích hoạt microglia và đồng hóa Aβ, được chứng minh là phá vỡ sự cân bằng hệ vi sinh vật đường ruột.

Cân bằng hệ vi sinh đường ruột cải thiện bệnh Alzheimer

Khi bị mất cân bằng các vi khuẩn trong đường ruột chúng ta có thể cân bằng lại bằng cách thông qua việc điều chỉnh chế độ ăn uống, thói quen sinh hoạt hàng ngày

Bổ sung men vi sinh

Men vi sinh (probiotic) tạo thành một hàng rào vi khuẩn sau khi chúng xâm chiếm ruột, ngăn chặn vi khuẩn gây bệnh bám vào và xâm nhập vào ruột, cải thiện sự đa dạng của hệ thực vật đường ruột và thúc đẩy sự phong phú của vi khuẩn có lợi, bao gồm Lachnospiraceae, Lactobacillaceae và Prevotellaceae,… Những người mắc Alzheimer có thể bổ sung các thực phẩm chứa men vi sinh bao gồm các sản phẩm từ sữa, chẳng hạn như sữa chua, kefir và yakult. Trà Kombucha là một loại đồ uống lên men khác có chứa các vi sinh vật có lợi này. Hay một số loại rau muối chua là nguồn cung cấp men vi sinh tốt, chẳng hạn như dưa cải bắp và kim chi. Tiêu thụ các sản phẩm đậu nành lên men như miso, natto và tempeh.

Tiêu thụ các thực phẩm chứa prebiotic

Prebiotic sẽ giúp cải thiện các triệu chứng của bệnh Alzheimer bằng cách cách cải thiện môi trường đường ruột, tăng cường sự đa dạng của vi khuẩn, vi sinh vật, điều chỉnh nồng độ của các vi khuẩn: tăng Bifidobacteria, giảm Turicibacter. Khi bổ sung các thực phẩm giàu prebiotic hay các sản phẩm có chứa prebiotic giúp phòng ngừa sự phát triển bệnh Alzheimer. Một số thực phẩm chứa nhiều prebiotic như:  táo, yến mạch, chuối, hạt chia, hành tây, tỏi, lúa mạch, măng tây, đậu lăng,…

Chế độ ăn Địa Trung Hải

Chế độ ăn Địa Trung Hải là chế độ ăn khoa học lành mạnh được lấy cảm hứng từ mô hình ăn uống truyền thống của các quốc gia giáp biển Địa Trung Hải, như Hy Lạp, Pháp, Tây Ban Nha và Ý. Chế độ ăn Địa Trung Hải không chỉ giảm nguy cơ đột quỵ, phòng ngừa bệnh tiểu đường type 2, cân bằng hệ vi sinh đường ruột, tốt cho sức khỏe đường ruột mà còn giúp ngăn ngừa suy giảm nhận thức, bệnh Alzheimer.

Khi áp dụng chế độ ăn Địa Trung Hải sẽ có thể thay đổi sức khỏe đường ruột bằng cách tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn Lactobacilli, Bacillus clausii, Bifidobacteria,... phát triển, hạn chế vi khuẩn có hại như trực khuẩn Shigella, vi khuẩn thương hàn, vi khuẩn E.Coli, trong đường ruột từ đó giúp cho hệ vi sinh đường ruột khỏe mạnh hơn, phòng ngừa bệnh Alzheimer.

Chế độ ăn Địa Trung Hải ưa chuộng tiêu thụ các loại thực phẩm giàu chất xơ và các sản phẩm giàu chất dinh dưỡng như các loại quả bao gồm quả sung, đào, táo, chuối, nho, dâu tây, lê, anh đào, cà chua và dưa chuột, các loại rau xanh (atisô, bông cải xanh, cà rốt, rau lá xanh, tỏi tây và mầm Brussel), các loại đậu, quả hạch và hạt như quả óc chó, hạnh nhân, hạt hướng dương, hạt bí ngô, hạt cây gai dầu và hạt chia hay các ngũ cốc nguyên hạt (lúa mạch, kiều mạch, bulgur, farro, freekeh, kê, yến mạch, gạo lứt, lúa mạch đen), cá hồi, cá rô phi, cá ngừ và cá mòi, các loại thảo mộc và gia vị tạo hương vị cho bữa ăn, sữa chua,…

Cấy ghép vi sinh vật trong phân (FMT)

Cấy ghép phân, y tế được gọi là cấy vi sinh vật phân (FMT) hoặc cấy ghép vi sinh vật ruột (GMT), có thể điều trị các tình trạng y tế khác nhau. Cấy ghép hệ vi sinh vật trong phân (FMT) đề cập đến việc truyền phân từ những người hiến tặng khỏe mạnh vào đường tiêu hóa của những người bị bệnh để điều chế hệ vi sinh vật đường ruột. FMT là một liệu pháp điều trị bệnh Alzheimer mới nổi và đã được sử dụng thành công cho các bệnh nhiễm trùng Clostridium difficile, với tỷ lệ chữa khỏi khoảng 90%.

FMT có thể điều chỉnh các con đường sinh lý bệnh Alzheimer bằng cách giảm viêm ruột và stress oxy hóa. Ngoài ra, FMT có thể tạo điều kiện thuận lợi cho việc di chuyển các vi khuẩn đường ruột gây bệnh kích hoạt các cơ chế viêm thần kinh.

Vậy nên việc phục hồi hệ vi sinh vật trong đường ruột có thể làm giảm sự thoái hóa thần kinh và cải thiện chức năng nhận thức, phòng ngừa sự phát triển bệnh ở những người mắc bệnh Alzheimer

Suckhoecuocsong.vn (Lược dịch theo news-medical)