Các yếu tố lối sống ảnh hưởng đến sức khỏe đường ruột như thế nào?

Đường ruột có nhiệm vụ giúp cơ thể con người có được dinh dưỡng cần thiết để tồn tại và phát triển. Đường ruột phải thường xuyên tiếp xúc với thức ăn, chất độc môi trường và mầm bệnh tiềm ẩn. Duy trì hệ thống tiêu hóa khỏe mạnh và mạnh mẽ là chìa khóa để thúc đẩy sự hấp thụ chất dinh dưỡng, nuôi dưỡng hệ vi sinh mạnh khỏe và đa dạng, đồng thời hỗ trợ sức khỏe nói chung và sức khỏe đường ruột nói riêng.

Con người không phải lúc nào cũng có thể thiết lập hệ thống tiêu hóa thành công. Trong năm 2010, tình trạng tiêu hóa đã dẫn đến 48,3 triệu lượt đến khám tại các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe tại văn phòng, phòng khám ngoại trú của bệnh viện và khoa cấp cứu trên khắp Hoa Kỳ. Phần lớn những bệnh nhân này được chẩn đoán nhiều nhất là vấn đề tiêu hóa trong lần thăm khám.

Chế độ ăn kiêng và sức khỏe đường ruột

Các loại thực phẩm mọi người ăn có tác động lớn đến tình trạng viêm đường tiêu hóa. Ví dụ: chất dinh dưỡng thực vật từ thực phẩm có nguồn gốc thực vật và axit béo omega-3 trong chế độ ăn có liên quan đến phản ứng viêm lành mạnh trong đường tiêu hóa. Chất dinh dưỡng thực vật cũng hỗ trợ sức khỏe tiêu hóa thông qua việc thay đổi quần thể vi sinh vật trong hệ vi sinh và thúc đẩy tính toàn vẹn của hàng rào ruột.

Thực phẩm giàu chất xơ cũng rất quan trọng để có đường ruột khỏe mạnh. Điều này là do vi khuẩn sống trong đường ruột phân hủy chất xơ thông qua quá trình lên men, tăng sản xuất axit béo chuỗi ngắn (SCFA) như butyrate. Butryate có liên quan đến tác dụng tốt cho cơ thể như bảo vệ hàng rào máu não, hỗ trợ sức khỏe đường ruột và bảo vệ chống lại việc tiếp xúc với kháng sinh.

Chất xơ có thể không tan trong nước và ít lên men hoặc tan trong nước và lên men nhiều hơn. Các nguồn chất xơ phổ biến bao gồm:

+ Rau

+ Các loại đậu và hạt

+ Trái cây

+ Các loại ngũ cốc

Chế độ ăn có lượng chất xơ từ thực vật cao hơn góp phần tạo ra hệ vi sinh đa dạng và tăng mức độ sản xuất SFCA trong ruột. Tăng tiêu thụ chất xơ cũng hỗ trợ sức khỏe đường ruột và giảm táo bón.

Căng thẳng và sức khỏe đường ruột

Căng thẳng gia tăng có thể dẫn đến sản xuất quá nhiều hormone gây stress cortisol, từ đó có thể ảnh hưởng tiêu cực đến hệ tiêu hóa. Điều này là do phản ứng đối với căng thẳng, được định lượng bằng cách thay đổi nồng độ cortisol, ưu tiên lưu lượng máu đến tim và não, tạm thời hy sinh các cơ quan ít quan trọng hơn như các cơ quan trong hệ tiêu hóa. Việc chuyển hướng này là cần thiết trong tình trạng khẩn cấp để cân bằng não bộ. Tuy nhiên, nhiều người thời hiện đại gặp phải tình trạng kích hoạt mạn tính phản ứng đối với căng thẳng. Do đó, những con người này liên tục gặp phải những tác động bất lợi về tiêu hóa ngay cả khi không có trường hợp khẩn cấp nào thúc đẩy phản ứng.

Hệ vi sinh vật và sức khỏe đường ruột

Sức khỏe của hệ vi sinh đường ruột là một phần nền tảng của sức khỏe tiêu hóa. Hệ vi sinh là quần thể vi sinh khổng lồ sống trong cơ thể con người, giống như vi khuẩn. Bằng chứng khoa học đưa ra mối liên hệ đáng kể giữa sự đa dạng của hệ vi sinh, chế độ ăn uống, tác động sinh lý tốt và xấu. Ví dụ: sức khỏe hệ vi sinh kém có liên quan đến việc tăng mức độ các cytokine gây viêm.

Hệ vi sinh vật của con người bắt đầu phát triển từ khi còn nhỏ. Sau khi sinh và trong quá trình trưởng thành, việc tiếp xúc với các nguồn năng lượng mới từ thực phẩm và môi trường bên ngoài sẽ định hình thành phần của hệ vi sinh cho đến khi hệ vi sinh của trẻ nhỏ đạt đến trạng thái trưởng thành. Nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến hàm lượng và sự đa dạng của hệ vi sinh ở người: kháng sinh, sử dụng thuốc theo toa kéo dài, thay đổi chế độ ăn uống, bệnh về đường tiêu hóa, phát triển các bệnh mạn tính, chuyển đến một đất nước mới, du lịch ngắn hạn và thậm chí cả kỳ nghỉ lễ căng thẳng.

Thuốc kháng sinh và sức khỏe đường ruột

Thuốc kháng sinh có thể gây bất lợi cho sức khỏe đưởng ruột bằng cách ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển của lợi khuẩn, làm giảm đa dạng sinh học và làm gián đoạn quá trình sản xuất các sản phẩm phụ trao đổi chất từ các chất dinh dưỡng thực vật, ảnh hưởng đến tính toàn vẹn của hàng rào ruột và tạo điều kiện cho các mầm bệnh cơ hội phát triển. Tổn thương đường tiêu hóa liên quan đến kháng sinh có thể đặc biệt phổ biến ở người cao tuổi, vì kháng sinh là một trong những loại thuốc được kê đơn phổ biến nhất cho nhóm tuổi này. Các loại thuốc kê đơn bổ sung như thuốc ức chế bơm proton và thuốc chống loạn thần dẫn đến độ đa dạng của hệ vi sinh thấp hơn.

Rối loạn tiêu hóa đường ruột

Rối loạn sinh lý đường ruột có thể xảy ra khi sự cân bằng của môi trường đường ruột bị phá vỡ do căng thẳng, chế độ ăn uống kém, hạn chế hoạt động thể chất hoặc lạm dụng kháng sinh. Điều này có thể phụ thuộc vào quần thể vi sinh khi tỷ lệ vi khuẩn của một người nằm ngoài phạm vi bình thường (quá nhiều hoặc quá ít lợi khuẩn). Cho dù là do di truyền, sự xâm lấn lớn của lượng vi khuẩn trong ruột non, lối sống hay các yếu tố khác, rối loạn tiêu hóa đường ruột có liên quan đến vô số tình trạng sức khỏe như:

+ Rối loạn tâm trạng (lo lắng và trầm cảm).

+ Ruột bị rò rỉ: một tình trạng đặc trưng bởi các mối nối yếu giữa các tế bào biểu mô.

+ Thiếu hụt chất dinh dưỡng.

Dinh dưỡng thực vật và hệ vi sinh

Phần lớn, chất dinh dưỡng thực vật từ thực phẩm thực vật tránh được sự phân hủy hóa học trong ruột cho đến khi chúng đến được đường tiêu hóa dưới, tạo cơ hội cho chúng tương tác với hệ vi sinh sống ở đó. Sau đó, vi khuẩn phân hủy các chất dinh dưỡng thực vật này thành các chất chuyển hóa đủ nhỏ để được hấp thụ qua tế bào ruột và đi qua hệ tuần hoàn.

Các chất dinh dưỡng thực vật cụ thể có khả năng duy nhất hỗ trợ sự phát triển của hệ vi sinh, có liên quan đến các tác dụng có lợi, như cải thiện tính toàn vẹn của hàng rào ruột. Chất dinh dưỡng thực vật cũng có thể tác động đến sự đa dạng của vi sinh vật trong đường tiêu hóa bằng cách vừa tăng cường, vừa làm giảm quần thể vi khuẩn. Quần thể vi sinh được hưởng lợi từ hỗ trợ dinh dưỡng thực vật bao gồm:

+ Lợi khuẩn lactobacilli

+ Thuốc Bifidobacteria chứa lợi khuẩn Bifidobacterium

+Vi khuẩn Akkermansia muciniphilia

+ Vi khuẩn Facalibacter prausnitzii

Bạn đọc quan tâm về xét nghiệm hơi thở hydro có thể tham vấn chuyên gia tiêu hóa TS. BS. Trần Việt Hùng, chuyên khoa Nội, Nội soi tiêu hóa để giải đáp những thắc mắc về test thở hydro chẩn đoán SIBO (vi khuẩn phát triển quá mức ở ruột non), IBS (hội chứng ruột kích thích), rối loạn hấp thu carbohydrate, hotline 0852892828 (zalo) – 0823932828.

Suckhoecuocsong.vn (Lược dịch theo wholisticmatters)