Loài kiến tự phát nổ bảo vệ đồng loại như thế nào?

4/26/2018 8:56:00 AM
Nằm sâu trong các khu rừng của đảo Borneo là nơi sinh sống của những loài kiến với biện pháp chống trả kẻ thù hết sức kỳ lạ: Chúng có khả năng phát nổ. Những loài kiến kỳ lạ này được nhận dạng lần đầu tiên vào năm 1916, cách đây 100 năm nay.

 

Một nhóm các nhà khoa học quốc tế từ nhiều lĩnh vực bao gồm thực vật học, hóa học và côn trùng học, đã phát hiện thêm 15 loài riêng biệt của những chú kiến "cảm tử" này.

Loài kiến tự phát nổ bảo vệ loài như thế nào

Loài kiến Colobopsis explodens màu nâu đỏ, không có bộ hàm lớn, không thể đốt kẻ thù. Khi bị tấn công chúng giơ cao mông để cảnh cáo và nếu kẻ thù không lùi bước kiến sẽ nằm sát xuống đất, uốn cong người lên hết cỡ cho tới khi bụng nổ tung bắn ra chất nhờn màu vàng nhớp nháp và có độc. Phương pháp hi sinh này được gọi là "autothysis" – trong tiếng Hy Lạp có nghĩa là tự hy sinh.

Kiến phát nổ cũng có cách phân chia lao động khác thường. Với đa số loài kiến, cá thể nào to hơn sẽ phụ trách việc bảo vệ đàn và tấn công kẻ thù. Nhưng với Colobopsis explodens, kiến thợ nhỏ lại mang chất độc để bảo vệ tổ.

Khi kẻ tấn công to lớn không rút lui, một hoặc nhiều con kiến sẽ xoay lưng lại với nhau, uốn cong thân người cực mạnh đến mức phần bụng vỡ tung, bắn chất độc vào kẻ thù. Bằng cách "đánh bom cảm tử", chúng hi sinh để bảo vệ các thành viên còn lại trong đàn.

Nơi sống và cách bảo vệ tổ của chúng

Thay vì sống dưới đất như các loài kiến khác, loài kiến này chỉ sống trên tầng cao của một số rất ít cánh rừng mưa nguyên sinh trên đảo Borneo nơi cực kỳ ồn ào và lượng mưa lớn - điều lạ lẫm với hầu hết thành viên trong nhóm nghiên đến từ châu Âu.

Ngoài Colobopsis explodens, có một loài kiến ở Brazil đóng tổ bằng cát. Hằng đêm, sẽ có 1-8 con kiến thợ canh giữ ngoài tổ cho cả bầy ngủ. Khi bình minh lên, phần lớn kiến thợ sẽ chết.

"Một số loài khác phóng chất độc từ đuôi nhưng dịch loài kiến phát nổ này tiết ra có mùi đặc biệt, không khó chịu như thông thường, khiến người ta liên tưởng đến cà ri" - nhà nữ côn trùng học Alice Laciny (Bảo tàng lịch sử tự nhiên Vienna, Áo) phát hiện loài cho biết.

"Tự tử để bảo vệ bầy đàn có vẻ hơi cực đoan nhưng chắc chắn hàm chứa ý nghĩa quan trọng trong quá trình phát triển đàn. Kiến có nhiều cách thông minh để phòng vệ do chúng sống thành đàn lớn - nguồn thức ăn dồi dào cho nhiều kẻ săn mồi".

"Kiến lớn hiếm khi xuất hiện bên ngoài, chúng thường ở trong tổ" - Laciny giải thích. "Nhưng chúng không hoàn toàn vô dụng, với cái đầu hình nón, kiến lớn dùng nó chặn lối vào tổ trong trường hợp hàng rào "cảm tử" thất bại".

Trong tương lai, nhóm nghiên cứu của Laciny sẽ khám phá thành phần làm nên thứ dịch chết người và cách loài kiến sử dụng vụ nổ cảm tử để đánh gục kẻ thù.

Suckhoecuocsong.com.vn tổng hợp

Các tin khác

https://www.facebook.com/suckhoecuocsong.com.vn/