Bài học xử lý khi bị ngộ độc cồn methanol
Thời gian vừa qua, trên cả nước đã xảy ra rất nhiều vụ ngộ độc do uống phải rượu pha cồn công nghiệp methanol. Đặc biệt, vụ việc 8 người dân Lai Châu tử vong do ngộ độc loại cồn này trong bữa tiệc gây lo ngại trong người dân. Vậy, các biểu hiện khi ngộ độc methanol và cách xử lý của người dân ra sao để giảm thiểu những tác hại không mong muốn.
Methanol là gì?
Methanol là hóa chất lỏng và là nguồn năng lượng bắt nguồn từ khí thiên nhiên, than, chất thải sinh học và CO2. Methanol được sử dụng rộng rãi làm nguyên liệu hóa học và ứng dụng làm năng lượng sạch cho môi trường (nhiên liệu vận tải, nhiên liệu hàng hải, pin năng lượng mặt trời, phát điện, nấu ăn...). Methanol là dạng rượu cồn đơn giản nhất, là chất lỏng nhẹ, bay hơi, không màu, dễ cháy với mùi vị đặc trưng rất giống với ethanol (loại rượu uống được).
Methanol là sản phẩm phụ của quá trình chưng cất rượu và là chất lỏng đầu tiên ngưng tụ khi rượu được nấu theo cách chưng cất truyền thống. Tuy nhiên, không giống rượu ethanol, methanol có độc tính cao và không thích hợp để uống.
Methanol được dùng ưtrong sơn, chất tẩy sơn và dung môi trong công nghiệp. Nó cũng được sử dụng trong sản xuất formaldehyde, acid acetic, các dẫn xuất methyl và axit vô cơ; như một chất chống đông, phụ gia chống đóng băng nhiên liệu và làm tăng chỉ số octan nhiên liệu; một chất biến tính ethanol; một dung môi chiết và làm nhiên liệu cho bếp dã ngoại và hàn hơi.
Dấu hiệu ngộ độc và tác hại do methanol gây ra
Các triệu chứng ngộ độc methanol: Nôn ọe nhiều; Tiêu chảy hoặc đau bụng; Đau đầu; Huyết áp thấp; Chóng mặt hoặc mất phương hướng; Môi và móng tay tím tái; Hành vi kích động; Nhìn không rõ hoặc mờ, mù lòa; Khó thở; Co giật; Hôn mê và tử vong.
Các triệu chứng nhiễm độc methanol thường xuất hiện trong vòng 30 phút sau uống nhưng có thể muộn hơn tuỳ thuộc vào số lượng mà bệnh nhân uống, bệnh nhân có uống cùng ethanol hay không (xuất hiện triệu chứng chậm hơn).
Thường có hai giai đoạn, giai đoạn kín đáo (vài giờ đến 30 giờ đầu) và giai đoạn biểu hiện ngộ độc rõ tiếp theo sau. Vì triệu chứng lúc đầu thường kín đáo và nhẹ (ức chế nhẹ thần kinh, an thần, vô cảm) nên thường bị bệnh nhân chủ quan và bỏ qua.
Các bác sĩ BV Bạch Mai hỗ trợ thầy thuốc Lai Châu điều trị bệnh nhân vụ ngộ độc rượu tập thể (ảnh chụp chiều 16/2/2017). Ảnh: Thế Anh
Sau khi vào cơ thể, methanol chuyển thành axit formic, chất độc hơn methanol rất nhiều. Axit formic gây độc tố cho thần kinh và võng mạc, gây tổn thương vĩnh viễn cho hệ thần kinh trung ương. Mức độ axit formic cao có thể gây suy đa tạng, toan chuyển hóa nghiêm trọng, thậm chí tử vong.
Phương pháp sơ cứu người nghi ngờ bị ngộ độc methanol
Thực hiện sơ cứu dưới sự chỉ định và giúp đỡ của nhân viên y tế sau khi đã gọi điện tới Trung tâm Chống độc hay đường dây nóng tư vấn về ngộ độc methanol để được các cán bộ chuyên trách hướng dẫn.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo về ngộ độc methanol như sau: “Nguyên tắc điều trị chính khi bị ngộ độc methanol là phòng ngừa sự chuyển hóa của chất methanol, chế ngự những điều bất thường của sự trao đổi chất và thực hiện chăm sóc hỗ trợ khác.
Sự chuyển hóa có thể được ngăn chặn bằng việc cho uống ethanol hoặc fomepizole. Các biện pháp hỗ trợ có thể bao gồm việc chế ngự nhiễm axit bằng chất carbonat axit natri, đặt ống và hô hấp bằng máy và sử dụng biện pháp đào thải ra ngoài cơ thể như thẩm phân máu”.
Cách điều trị dứt điểm duy nhất khi bị ngộ độc methanol là thẩm phân máu. Thẩm phân máu giúp duy trì cân bằng hóa học của cơ thể - kể cả các chất như ka-li, natri và clorua và giúp kiểm soát huyết áp của bệnh nhân. Do đó, nếu không may bị ngộ đọc methanol, người dân cần thu xếp chuyển ngay bệnh nhân tới một bệnh viện lớn có thiết bị thẩm tách máu. Đây là thời điểm cực kỳ quan trọng đối với trường hợp khẩn cấp đe dọa đến tính mạng người bệnh.
Suckhoeucocsong.com.vn (Theo SKĐS)
Các tin khác
-
Kỹ năng xử lý khi bị bỏng bô xe máy tránh để lại sẹo
Bỏng bô xe máy là một trong sự cố khá thường gặp khi đi xe máy, nếu không được sơ cứu, xử lý kịp thời vết bỏng rất dễ bị nhiễm trùng, để lại sẹo trên da. -
Hướng dẫn cách sơ cứu khi bị bỏng lạnh
Bỏng lạnh là một dạng vết thương trên da xảy ra khi da tiếp xúc trực tiếp với những đồ vật hoặc nước đá quá lạnh, di chuyển trên băng tuyết gây tổn thương các mô da, đau đớn, tế cứng. -
Kỹ năng đảm bảo an toàn khi chèo SUP
SUP là môn thể thao dưới nước nổi tiếng được nhiều người yêu thích, nhưng để đảm bảo an toàn, tránh bị tai nạn khi tham gia môn thể thao chèo SUP cần trang bị những kỹ năng dưới đây. -
Kỹ năng sơ cứu khi bị thú hoang cắn khi đi rừng
Những vết cắn từ thú hoang trong rừng tiềm ẩn nhiều nguy hại cho sức khỏe. Để đảm bảo an toàn, tránh bị truyền nhiễm bệnh nguy hiểm cần sơ cứu như thế nào khi bị thú hoang cắn. -
Hướng dẫn cách sơ cứu khi bị bỏng lưỡi tránh nhiễm trùng
Bỏng lưỡi không gây nguy hiểm nhưng nếu sơ cứu, chăm sóc không đúng cách có thể gây đau đớn, khó chịu thậm chí nhiễm trùng. Để giúp giảm nhẹ cảm giác đau đớn, khó chịu khi bị phỏng lưỡi cần thực hiện các bước sơ cứu sau. -
Hướng dẫn sơ cứu nhanh khi bị bỏng axit
Phòng ngừa da bị tổn thương nghiêm trọng khi bị bỏng axit cần nhanh chóng thực hiện các bước sơ cứu như sau -
Cách sơ cứu chuẩn khi bị trật mắt cá chân tại nhà
Trật mắt cá chân hay lật sơ mi gây tổn thương hoặc đứt dây chằng khiến cho việc đi lại, vận động hàng ngày bị ảnh hưởng. Để tránh chấn thương trở nên nghiêm trọng hơn khi bị trật mắt cá chân nên sơ cứu như nào? -
Kỹ năng sơ cứu khi bị giập ngón tay
Giập ngón tay nếu sơ cứu không đúng cách có thể khiến cho chấn thương lâu lành hơn, tăng nguy cơ nhiễm trùng. Khi bị giập ngón tay hãy thực hiện các bước sơ cứu dưới đây giúp chấn thương mau lành, tránh ảnh hưởng đến xương. -
Bí quyết giúp uống rượu bia không say
Đảm bảo an toàn cho sức khỏe khi uống rượu hãy áp dụng những mẹo hay dưới đây giúp tránh say rượu bia sau những cuộc họp, gặp mặt, liên hoan. -
Kỹ năng xử lý chuột rút khi bơi trong nước lũ
Trong những ngày mưa lũ việc phải bơi trong nước ngập nếu không cẩn thận rất dễ bị chuột rút gây nguy hiểm cho sức khỏe, tăng nguy cơ đuối nước. Để phòng ngừa chuột rút khi ở dưới nước nên làm gì?