Chữ Dạ, một từ ‘đẹp’ trong văn hóa Việt
Chữ Dạ, một từ ‘đẹp’ trong văn hóa Việt
Chữ ‘Dạ’ trong văn hóa Việt là một từ thể hiện sự lễ phép. Người xưa thường dùng chữ Dạ trước mỗi câu trả lời để nhấn mạnh hơn sự tôn trọng, lễ phép ấy trong giao tiếp.
Hiểu đúng về chữ Dạ
Nhiều người vẫn lầm tưởng khi dùng chữ “dạ” là tỏ thân phận hèn kém, bền dưới, lép vế hay hèn mạt. Hoặc thậm chí hiểu sai luôn khi cho rằng chỉ người dưới mới cần dạ người trên. Chữ “dưới” ở đây được hiểu là người nhỏ tuổi hơn trong xã hội, hay vai em con cháu trong gia đình. Vậy hiểu đúng về chữ dạ như thế nào?
Mình đi dạy kèm, ông nội đứa học trò ngang tuổi ba mình, vài lần tới sớm nhóc chưa kịp tắm hoặc ăn cơm, hay những khi mưa to phải ngồi chờ cho dứt con mới về là bác hay tiếp chuyện mình. Bác cẩn thận hỏi ba mẹ mình nhiêu tuổi, khi biết ba mình hơn bác một tuổi thế là bác khiêm tốn xưng chú và cười thẹn: “Thật là có lỗi với bác bên nhà quá”
Mình nghe vậy cũng chữa thẹn cho bác nói: “Dạ, con cũng như em út của các anh chị bên đây nên bác là bác cũng phải mà”
Điều đặƈ Ƅιệτ là mỗi câu trả lời của bác luôn có chữ “dạ” đệm ở đầu câu như “Dạ hồi thành còn thanh niên tui cũng ham chơi lắm”, hay “Dạ cháu nó còn dang dở chén cơm cô vui lòng ngồi chờ chút”, “Dạ, xin lỗi cô hai bác bên nhà năm nay chắc còn mạnh?”…
Những năm sau này không tiện ghé thăm bác mình gọi điện hỏi thăm. Ngôn ngữ bác dùng trên điện thoại lại càng trang trọng hơn: “Dạ thưa cô cháu nó lớn rồi mà tui cũng còn lo lắm”, “Dạ, thưa cô năm nay cũng không đi lại nhiều bị cái chân nó không còn được như xưa”, “Dạ, bà nhà tui kỳ này cũng ít còn may vá”…
Mỗi lần gọi học sinh phát biểu, tụi nhỏ không chịu trả lời ngay mà cứ “dạ thưa cô”, “thưa cô con đọc bài”, nghe cũng sốt rυộτ nhưng nghĩ lại đó là nếp lễ nghi cần duy trì nên cũng không kìm bớt cái tính nóɴg nảy lại.
Dạo bình luận trên facebook thấy mọi người đối đáp có chữ dạ, chữ thưa sao mà thấy vui quá. Mìɴh dạy tiếng Anh nên không ác cảm với chữ “Ok” như một số người hiểu lầm là lối nói xấc xược. Nhưng thấy mọi người hay chốt câu chuyện bằng chữ “dạ anh”, “dạ chị”, “dạ bác” thì vẫn thấy vui hơn chữ “Ok” gọn lỏn.
Những gia đình còn cố giữ lễ nghi, phép tắc vẫn dạy con luôn có chữ “dạ” đầu câu, dạy con hiểu đúng về chữ dạ. Cô hỏi con mới đi Đà Lạt về hả, trò liền trả lời “Con mới về á cô”, mẹ liền quay qua nhắc nhở con “Con phải nói dạ con mới về chứ”, “Con 5 tuổi thì con phải thưa dạ thưa con 5 tuổi”, “Con ăn rồi thì con phải nói dạ con ăn cơm rồi”,…
Lang thang quán xá, “Chị ơi tính tiền”, “Dạ của em 50 nghìn nha!”, ra khỏi quán anh bảo vệ hỏi đi hướng nào để dắt xe giùm thì ngại quá bảo anh cứ để em, ảnh lại nói: “Dạ không sao chị, chị cứ để tui”.
Chữ dạ là chữ thật dễ thương, ngọt ngào trong văn hóa Việt.
Sưu tầm
Các tin khác
-
Thiền, bí quyết chữa bệnh tự nhiên
Thiền cũng là một phương pháp chữa bệnh được lựa chọn. Tại sao thiền chỉ là ngồi một chỗ rồi hít thở mà hết được bệnh? Điều này thật khó tin, nhưng những giải thích dưới đây sẽ giúp chúng ta hiểu được phần nào về tác dụng của thiền trong điều trị bệnh. -
Sức mạnh của lòng khoan dung làm trái tim thức tỉnh
Victor Hugo – Nhà văn Pháp từng nói: “Trên thế giới thứ rộng lớn nhất là đại dương, nhưng thứ rộng lớn hơn lại là bầu trời, mà thứ còn rộng hơn cả bầu trời lại chính là lòng người.” -
Phật dạy bí quyết chuyển hóa tâm thái tìm an lạc
Cuộc sống như một chiếc thuyền lênh đênh trên biển lớn. Giữa những sóng gió, chúng ta dễ bị cuốn theo và đánh mất phương hướng -
Những biến đổi trong cơ thể khi bước qua tuổi 50 nên biết
Bạn có biết rằng sau tuổi 50, quá trình lão hóa của cơ thể diễn ra nhanh hơn so với các giai đoạn trước đó? Điều này lý giải tại sao chúng ta thường cảm thấy cơ thể mình thay đổi rõ rệt hơn trong giai đoạn này. -
Hành thiện tích thiện đúng phương pháp sẽ nhiệm màu
Từ xa xưa mọi người đều biết đến việc giao nhân lành gặt quả ngọt tuy nhiên thế nào là nhân lành, thế nào là chân thiện và giả thiện? thế nào là âm thiện, dương thiện? thế nào phải và chẳng phải? Thế nào là thiện lệch, thế nào là chính đáng? -
Nỗi lo người già: 11 cách kiểm soát lo lắng để tuổi già an nhiên, hạnh phúc
Nhà văn Victor Hugo từng nói: "Tuổi già là một mùa thu thứ hai, nơi mà chúng ta có thể thu hoạch những gì mình đã gieo trồng". Để mùa thu thứ hai thật sự ý nghĩa, chúng ta cần biết cách chăm sóc sức khỏe tinh thần của mình. -
Đánh rơi sự bình yên Quý vị đánh mất điều gì?
Trong cuộc sống hối hả, xô bồ, tìm kiếm sự bình yên trở thành một nhu cầu thiết yếu của mọi lứa tuổi. Thế nhưng, ngay cả khi đã có những phút giây tĩnh lặng, chúng ta vẫn dễ dàng để những suy nghĩ tiêu cực xâm chiếm và đánh mất đi sự an nhiên trong tâm hồn -
Tư thế hoa sen (tư thế kiết già): 5 phút mỗi ngày cho sức khỏe vàng
Tư thế ngồi mang tên một loài hoa (còn gọi là Liên hoa tọa hoặc Padmasana) tượng trưng cho sức sống và vẻ đẹp thuần khiết của tâm linh, tư thế hoa sen, còn gọi là tư thế kiết già là một trong những tư thế ngồi thiền định tốt nhất trong vô số các tư thế khác nhau. -
Cân bằng cảm xúc, làm chủ thân tâm
Khi suy nghĩ tích cực não bộ sẽ sản sinh ra hóc môn hạnh phúc endorphins có lợi cho sức khỏe tinh thần và các nội tạng cơ thể. -
Thiền định: Hành trình níu giữ thanh xuân và sức khỏe
Từ thuở xa xưa, con người đã luôn khao khát trường thọ và giữ gìn vẻ đẹp thanh xuân. Giữa dòng chảy thời gian không ngừng, ai cũng mong muốn được níu giữ những khoảnh khắc tươi đẹp nhất của cuộc đời.