Hệ vi sinh đường ruột bị ảnh hưởng như thế nào nếu dùng kháng sinh kéo dài?
Dùng kháng sinh gây ảnh hưởng hệ vi sinh đường ruột như thế nào
Trong đường ruột của chúng ta là một cộng đồng vi khuẩn phức tạp, số lượng nhiều, rộng lớn bao gồm: vi khuẩn, vi rút, vi khuẩn cổ điển, nấm và động vật nguyên sinh.
Chúng ta thể đã nghe thấy thuật ngữ ‘microbiota’ và ‘microbiome’ được sử dụng thay thế cho nhau, nhưng thực tế chúng có ý nghĩa hơi khác nhau. Microbiota – thuật ngữ này đề cập đến toàn bộ quần thể vi sinh vật có trong ruột của bạn. Bạn có thể coi đây là ‘ai ở đó?’. Microbiome thuật ngữ này đề cập đến microbiota (ai ở đó?) cũng như vật liệu di truyền của chúng (chúng có thể làm gì?) và chức năng trao đổi chất (chúng đang làm gì?). Khi phóng đại hình ảnh bên trong ruột của chúng ta, có hình ảnh giải thích rằng ‘hệ vi sinh vật đường ruột’ đề cập đến ai đang ở đó và ‘hệ vi sinh vật đường ruột’ đề cập đến ai đang ở đó, chúng có thể làm gì và chúng đang làm gì.
Ước tính sơ bộ cho thấy rằng ruột của con người có thể chứa tới 1.000 loài vi khuẩn (với 85% là lợi khuẩn, 15% là hại khuẩn) và 2 triệu gen vi khuẩn – gấp 100 lần số lượng gen ta có (khoảng 20.000), cư trú phần lớn ở hệ tiêu hóa, đặc biệt là ở ruột non và ruột già. Mặc dù chúng ta có sự tương đồng di truyền cao với những người khác, hệ vi sinh vật đường ruột của ta độc đáo hơn và có thể khác 80-90% so với hệ vi sinh vật của người khác.
Hệ vi sinh vật đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng “hàng rào” miễn dịch cơ thể, thúc đẩy quá trình tiêu hóa nhờ tiết ra các enzyme để tiêu hóa thức ăn và tổng hợp vitamin từ các loại thực phẩm, đào thải hại khuẩn, tạo lớp màng bảo vệ niêm mạc ruột, cải thiện các tình trạng viêm nhiễm, cung cấp nhiên liệu cho các tế bào trong đại tràng và tác động đến tốc độ thức ăn di chuyển qua ruột, tổng hợp các vitamin thiết yếu, đặc biệt là vitamin K và vitamin nhóm B như biotin, folate và thiamine,…
Đối với một cơ thể bình thường, tỷ lệ vi khuẩn có lợi và vi khuẩn có hại trong đường ruột luôn được duy trì ở mức độ 85%:15% nhằm đảm bảo cho chức năng tiêu hóa, vận chuyển các chất dinh dưỡng ở đường ruột, hạn chế vi khuẩn có hại phát triển quá mức gây bệnh.
Để điều trị các bệnh lý nguyên nhân do nhiễm khuẩn các bác sĩ sẽ thường kê đơn thuốc kháng sinh kết hợp với một số loại thuốc điều trị, thực phẩm chức năng khác. Mỗi một loại kháng sinh chỉ được áp dụng cho những bệnh riêng biệt, chỉ sử dụng trong thời gian ngắn theo sự chỉ định của các bác sĩ chuyên khoa. Tuy nhiên, một số người sử dụng thuốc kháng sinh để điều trị một số bệnh không tuân theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa, không tham vấn về liều lượng, cách dùng nên dẫn đến tình trạng sử dụng thuốc kháng sinh kéo dài từ đó gây nhiều hệ lụy cho hệ vi sinh đường ruột.
Ức chế vi khuẩn có lợi trong đường ruột
Uống thuốc kháng sinh nhằm mục đích ức chế, tiêu diệt các vi khuẩn, virus gây bệnh giúp cơ thể khỏe mạnh hơn. Nhưng kháng sinh cũng làm hạn chế hoạt động của các vi sinh vật có lợi trong đường ruột, phá vỡ sự cân bằng hệ vi sinh đường ruột từ đó dẫn đến tình trạng loạn khuẩn đường ruột, gây các các vấn đề tiêu hóa: táo bón, đầy hơi, chướng bụng, tiêu chảy,… Bởi theo các chuyên gia cho biết ngay cả khi sử dụng kháng sinh với liều thấp cũng có thể gây tác động đến sự sinh trưởng và phát triển vi khuẩn có lợi trong đường ruột. Một số bệnh nhân sau khi sử dụng một số loại kháng sinh như Ampicillin, Clindamycin, Erythromycin,... gặp phải tình trạng rối loạn tiêu hóa gây ảnh hưởng tới sức khỏe đường ruột.
Thúc đẩy sự phát triển mầm bệnh gây hại
Sử dụng kháng sinh kéo dài, không tuân theo chỉ dẫn của bác sĩ không chỉ gây ức chế các vi sinh vật có lợi trong đường ruột mà còn thúc đẩy sự phát triển của mầm bệnh gây hại như Salmonella, tăng khả năng xâm nhập của các loại vi khuẩn mới từ đó khiến cơ thể dễ gặp tình trạng đi ngoài liên tục, tăng nguy cơ viêm dạ dày, bệnh viêm ruột, hội chứng ruột kích thích (IBS), loạn khuẩn ở ruột non, đau bụng, sốt, tiêu chảy ra máu.
Dấu hiệu hệ vi sinh đường ruột bị ảnh hưởng do dùng kháng sinh kéo dài
Khá nhiều người thường nhầm lẫn các bệnh đường tiêu hóa với triệu chứng dùng kháng sinh kéo dài hại đường ruột. Khi sử dụng thuốc kháng sinh kéo dài sẽ gây ra các triệu chứng như:
+ Đi ngoài nhiều lần trong ngày
+ Phân lỏng, đổi màu, một số trường hợp phân có máu.
+ Sốt cao.
+ Đay bụng.
+ Trong trường hợp rối loạn do nhiễm vi khuẩn mới xâm nhập có thể bị tiêu chảy với mức độ nghiêm trọng tăng dần.
+ Người có sức đề kháng kém, trẻ nhỏ khi sử dụng kháng sinh kéo dài có thể gặp tình trạng đi ngoài ra máu, đau quặn bụng, nôn ói,...
Để đảm bảo sức khỏe, bảo vệ hệ vi sinh đường ruột được cân bằng nếu cơ thể xuất hiện các dấu hiệu trên cần ngưng sử dụng thuốc kháng sinh, đến các cơ sở bệnh viện, phòng khám tiêu hóa để được thăm khám, tư vấn điều trị kết hợp chế độ dinh dưỡng khoa học, lành mạnh, nghỉ ngơi hợp lý. Để chẩn đoán tình trạng bệnh các bác sĩ có thể thực hiện các phương pháp nội soi đại trực tràng, xét nghiệm máu, xét nghiệm phân, chụp CT hoặc MRI ổ bụng, xét nghiệm hơi thở hydro,...
BÀI CÙNG CHỦ ĐỀ:
Stress, căng thẳng ảnh hưởng hệ vi sinh đường ruột như thế nào?
Mẹo cải thiện hệ vi sinh đường ruột do dùng kháng sinh kéo dài
Top các loại thực phẩm lên men có lợi cho hệ tiêu hóa, vi sinh vật đường ruột
Xét nghiệm hơi thở hydro và hội chứng ruột kích thích (IBS)
Suckhoecuocsong.vn