Chuyên gia chỉ dẫn chế độ ăn để không bị sỏi mật

Sỏi túi mật là một căn bệnh không gây nguy hiểm đến tính mạng. Tuy nhiên hiện nay số người bị bệnh sỏi mật đang gia tăng vì vậy người dân cần hiểu rõ các nguyên nhân gây bệnh để phòng tránh.

Nguyên nhân gây sỏi mật

Sỏi mật là một trong những bệnh lý túi mật thường gặp nhất đang có xu hướng gia tăng. Sỏi mật là tình trạng xuất hiện viên sỏi trong lòng đường mật, gây ứ trệ và tắc nghẽn sự lưu thông mật. Theo thống kê, sỏi mật có thể ở đường dẫn mật trong gan nơi giao nhau giữa ống dẫn mật và túi mật, hoặc ở ống mật chủ, hoặc trong túi mật.

Theo các chuyên gia, nguyên nhân gây ra sỏi mật một phần do bệnh viêm túi mật mạn tính, sỏi mật phát sinh ra là do cholesterol, ngoài ra còn do ứ đọng mật và nhiễm khuẩn túi mật, trong đó yếu tố chủ yếu là do giun.

Ngoài những yếu tố trên hiện tượng táo bón cũng tạo ra cơ hội cho vi khuẩn đường ruột phát triển dẫn đến viêm tá tràng, túi mật và ống mật. Qua đó làm cho mật dễ lắng xuống thành sỏi.

Thông thường sỏi mật được chia làm hai loại gồm sỏi sắc tố mật (chủ yếu là bilirubinat canxi) tuy nhiên thường ít gặp. Một loại khác là sỏi cholesterol, loại sỏi này thường đi đôi với việc có cholesterol cao trong máu.

Những đối tượng dễ mắc bệnh sỏi mật

Theo kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học Trường đại học Kentucky (Mỹ) về yếu tố nguy cơ gây bệnh sỏi túi mật, béo phì là một nguy cơ chính. Đặc biệt người có vòng eo trên 91,5cm nguy cơ phải mổ lấy sỏi mật cao gấp 2 lần người có vòng eo dưới 66cm. Tương tự, chỉ số eo/hông từ 0,86 trở lên tăng 40% nguy cơ bị sỏi mật so với người có chỉ số dưới 0,7.

Tại Việt Nam, thống kê của một bệnh viện Trung ương cho thấy có 20/48 trường hợp sỏi mật là do béo phì (41,67%).

Chế độ dinh dưỡng khoa học để nói không với sỏi mật

Chế độ ăn giảm mỡ

Theo các chuyên gia, các thực phẩm chứa nhiều mỡ là nguyên nhân gây ảnh hưởng tới chức năng gan, mật.

Việc tiêu thụ nhiều mỡ khiến cho mật xuống ruột không điều hòa, kích thích túi mật co bóp quá mạnh. Vì vậy cần hạn chế thức ăn có nhiều cholesterol như phủ tạng động vật, lòng đỏ trứng...

Chế độ ăn tăng đạm

Chế độ ăn tăng đạm giúp chống thoái hóa mỡ tế bào gan. Nguyên nhân do chất cholin có thể chống lại sự xâm nhập mỡ vào gan gây ra bởi chế độ thiếu đạm.

Methionin là một axit amin thiết yếu có nhiều trong các chất đạm (casein) của sữa giúp cho sự tổng hợp cholin. Trong đó cholin và methionin được gọi là các chất tiền mỡ (lipotrope) vì nó có tác dụng chuyển các chất béo từ gan đến các kho dự trữ mỡ ở dưới da.

Tăng glucid

Bình thường một phần glucid của chế độ ăn được dự trữ trong gan dưới dạng glycogen, chức năng chuyển hóa và dự trữ glycogen giúp gan phát huy được vai trò giải độc.

Trong trường hợp gan bị tổn thương thì glycogen bị giảm đi. Do đó phải tăng glucid trong chế độ ăn để tăng dự trữ glycogen, giảm sự xâm nhập mỡ vào gan.

Ngoài những yếu tố trên cần tăng cường các loại vitamin, nhất là các vitamin tan trong dầu A, D, E, K. Đặc biệt là uống đủ nước và hạn chế muối dưới 6g/ngày.

Để áp dụng những yêu tố trên vào cuộc sống, người dân cần bổ sung thức ăn giàu đạm gồm thịt nạc, cá nước ngọt, sữa tách bơ (rất giàu cholin), đậu đỗ cần nấu nhừ, đậu phụ, trứng gà tươi 1-2 quả/tuần.

Lưu ý: Nên chế biến các món luộc, hấp, hạn chế xào, rán. Tránh ăn phủ tạng động vật như gan, tim, bầu dục...

Bổ sung thức ăn giàu vitamin và muối khoáng có trong rau tươi khoảng 400-500g và các loại rau quả tươi có nhiều đường fructose dễ hấp thu. Ngoài ra bổ sung trong thực đơn hàng tuần thức ăn giàu glucid, dễ tiêu lại không ảnh hưởng đến mật như ngũ cốc, các loại khoai củ...

Theo suckhoedoisong.vn