Biến thể Delta: cách lây lan, tác dụng với vắc xin, cách đặt tên

Biến thể Delta: cách lây lan, tác dụng của vắc xin, cách đặt tên

Các biến thể của Sars-CoV-2 là những loại nào?

Bốn chủng virus Corona mới được phát hiện lần đầu tiên tại Anh, Nam Phi, Brazil và Ấn Độ. WHO đã giới thống nhất gọi 4 biến chủng mới này theo các ký hiệu bao gồm Alpha, Beta, Gamma và Delta. Theo đó, biến thể Delta (còn được gọi là B.1.617.2) là tên của biến thể virus Corona chủng mới được phát hiện lần đầu tiên tại Ấn Độ. Biến thể Delta là biến chủng của virus SARS-CoV-2 (Corona) được phát hiện phổ biến trong các ca dương tính Covid-19 tại TP.HCM. Biến thể này là 1 trong 4 biến chủng virus Corona được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đánh giá thuộc nhóm đáng lo ngại và nguy hiểm nhất trong số 4 biến thể virus Corona mới được phát hiện, nó đang lây lan với tốc độ vượt ngoài dự đoán của nhiều chuyên gia dịch tễ. Hiện đã có hơn 80 quốc gia ghi nhận sự xuất hiện của biến chủng này

CDC đã mô tả Delta dễ lây lan hơn so với cảm lạnh thông thường, cúm, cũng như các vi rút gây ra Ebola, đậu mùa, MERS và SARS. CDC cho biết tỷ lệ lây lan ca bệnh, kết quả nghiêm trọng cao nhất đang xảy ra ở những nơi có tỷ lệ tiêm chủng thấp. Hầu như tất cả các trường hợp nhập viện, tử vong đều nằm trong số những người không được tiêm chủng.

Inci Yildirim, MD, PhD, một chuyên gia về bệnh truyền nhiễm nhi khoa của Yale Medicine, là một bác sĩ tiêm chủng, không ngạc nhiên trước những gì đang xảy ra. Bà nói: “Tất cả các loại virus đều phát triển theo thời gian và trải qua những thay đổi khi chúng lây lan và nhân rộng.

F. Perry Wilson, MD, một nhà dịch tễ học Yale Medicine, cho biết “Delta chắc chắn sẽ đẩy nhanh đại dịch” đây là biến thể Delta lây lan cựu nhanh.

Theo những gì chúng ta biết cho đến nay, những người được tiêm chủng đầy đủ chống lại coronavirus dường như có khả năng bảo vệ chống lại bệnh Delta, nhưng bất kỳ ai chưa được tiêm chủng, không thực hiện các chiến lược phòng ngừa đều có nguy cơ bị lây nhiễm bởi biến thể mới, các bác sĩ cho biết.

Dưới đây là những điều bạn cần biết về biến thể Delta của Sar-CoV-2

Các gọi tên các biến thể của Sar-coV-2

CDC cho rằng Delta như là một biến cần phải đặc biệt quan tâm, sử dụng một tên gọi cũng được đặt cho chủng Alpha xuất hiện lần đầu tiên ở Vương quốc Anh, chủng Beta xuất hiện lần đầu tiên ở Nam Phi và chủng Gamma được xác định ở Brazil. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã đặt tên cho phiên bản virus này, các quy ước đặt tên mới cho các biến thể đã được WHO thiết lập để thay thế cho tên số.

Delta dễ lây lan hơn các chủng vi rút khác như thế nào?

Delta là tên của B.1.617.2. biến thể, một đột biến SARS-CoV-2 xuất hiện ban đầu ở Ấn Độ. Trường hợp bệnh Delta đầu tiên được xác định vào tháng 12 năm 2020 và chủng này lây lan nhanh chóng, sớm trở thành chủng vi rút chiếm ưu thế ở cả Ấn Độ, sau đó là Vương quốc Anh. Theo ước tính của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC), tính đến cuối tháng 7, Delta là nguyên nhân của hơn 80% các trường hợp COVID-19 mới ở Mỹ.

Tiến sĩ Wilson nhận xét về sự lây lan của Delta ở Mỹ vào tháng 6: “tốc độ tăng trưởng của Delta thật là khủng khiếp, nó phát triển theo cấp số nhân”. Delta lây lan nhanh hơn 50% so với Alpha, tức là có khả năng lây lan nhanh hơn 50% so với chủng SARS-CoV-2 ban đầu. Tiến sĩ Wilson cho biết: “Trong một môi trường nơi không có ai được tiêm chủng, đeo khẩu trang, người ta ước tính rằng một người bình thường bị nhiễm chủng coronavirus ban đầu sẽ lây nhiễm cho 2,5 người khác nhưng trong cùng một môi trường như vậy, Delta sẽ lây lan từ một người sang 3,5 hoặc 4 người khác.”

Trong khi các chuyên gia tin rằng phần lớn sự lây truyền bệnh Delta là từ những người chưa được tiêm chủng, Giám đốc CDC Rochelle Walensky, MD, Tiến sĩ, nói với The New York Times cho rằng dữ liệu mới cho thấy một số người đã được tiêm phòng đầy đủ có thể lây bệnh khi họ mang virus tuy trường hợp này là hiếm vì các loại vắc xin này có tính bảo vệ cao nhưng không có vắc xin có khả năng bảo vệ 100%.

Nghiên cứu mới cho thấy những người mắc biến thể Delta mang một lượng lớn vi rút trong mũi và cổ họng, có thể lây nhiễm cho dù họ có mắc bệnh hay không.

Những người chưa được tiêm vắc xin covid-19 có nguy cơ mắc bệnh.

Những người chưa được tiêm phòng đầy đủ COVID-19 có nguy cơ mắc bệnh cao nhất.

Ở Mỹ, có một số lượng không cân đối những người không được tiêm chủng ở các bang miền Nam và Appalachian bao gồm Alabama, Arkansas, Georgia, Mississippi, Missouri và West Virginia, nơi có tỷ lệ tiêm chủng thấp. (Ở một số bang này, số lượng các trường hợp đang tăng lên nhanh ngay cả khi một số bang khác đang dỡ bỏ các hạn chế).

Trẻ em và những người trẻ tuổi cũng là một mối quan tâm. Tiến sĩ Yildirim cho biết: “Một nghiên cứu gần đây từ Vương quốc Anh cho thấy trẻ em và người lớn dưới 50 tuổi có nguy cơ bị nhiễm Delta cao gấp 2,5 lần. Và cho đến nay, không có loại vắc xin nào được chấp thuận cho trẻ em từ 5 đến 12 tuổi ở Mỹ, mặc dù Mỹ và một số quốc gia khác đã cho phép tiêm vắc xin cho thanh thiếu niên và trẻ nhỏ hoặc đang xem xét chúng.

Tiến sĩ Yildirim cho biết: “Khi các nhóm tuổi lớn hơn được chủng ngừa, những người trẻ hơn chưa được tiêm chủng sẽ có nguy cơ cao hơn bị nhiễm COVID-19 với bất kỳ biến thể nào. "Nhưng Delta dường như đang tác động đến các nhóm tuổi trẻ hơn so với các biến thể trước đó."

Delta có thể dẫn đến bùng phát dịch bệnh lớn hơn

“Nếu Delta tiếp tục lây lan nhanh như thế này, đại dịch có bùng phát mạnh hơn hay không sẽ phụ thuộc vào nơi bạn sống, có bao nhiêu người đã được tiêm chủng”, Tiến sĩ Wilson nói

Một số chuyên gia cho rằng Hoa Kỳ đang làm tốt vì tỷ lệ tiêm chủng tương đối cao hoặc việc tiêu diệt Delta sẽ diễn ra một cuộc chạy đua giữa tỷ lệ tiêm chủng và biến thể.

Tiến sĩ Wilson nói: “Nếu quá nhiều người bị nhiễm bệnh cùng một lúc trong một khu vực cụ thể, hệ thống chăm sóc sức khỏe địa phương sẽ trở nên quá tải và nhiều người sẽ chết hơn. Mặc dù điều đó có thể ít xảy ra ở Mỹ, nhưng nó sẽ xảy ra ở những nơi khác trên thế giới”.

Triệu chứng gặp phải khi nhiễm biến thể Delta của virus Sar-CoV-2

Thông tin ban đầu về mức độ nghiêm trọng của Delta bao gồm một nghiên cứu từ Scotland cho thấy biến thể Delta có khả năng nhập viện gấp đôi Alpha ở những người chưa được tiêm chủng, nhưng các dữ liệu khác không cho thấy sự khác biệt đáng kể.

Một câu hỏi khác tập trung vào việc Delta ảnh hưởng đến cơ thể như thế nào. Tiến sĩ Yildirim cho biết đã có báo cáo về các triệu chứng khác với những triệu chứng liên quan đến chủng coronavirus ban đầu “Có vẻ như ho và mất khứu giác ít phổ biến hơn. Và đau đầu, đau họng, sổ mũi và sốt xuất hiện dựa trên các cuộc khảo sát gần đây nhất ở Anh, nơi hơn 90% trường hợp là do chủng Delta”

Hiệu quả của vắc xin đối với biến thể Delta của virus Sar-CoV-2

Tiến sĩ Wilson nói: Vắc xin Pfizer-BioNTech có hiệu quả 88% đối với bệnh có triệu chứng và 96% đối với việc nhập viện từ Delta trong các nghiên cứu, trong khi Oxford-AstraZeneca (không phải là vắc-xin mRNA) có hiệu quả 60% đối với bệnh có triệu chứng và 93% hiệu quả đối với việc nhập viện. Các nghiên cứu đã theo dõi những người tham gia đã được tiêm chủng đầy đủ với cả hai liều khuyến cáo.

Moderna cũng đã báo cáo về các nghiên cứu (chưa được đánh giá ngang hàng) cho thấy vắc-xin có hiệu quả chống lại Delta và một số đột biến khác. Johnson & Johnson cũng đã báo cáo rằng vắc-xin của họ có hiệu quả chống lại Delta, nhưng một nghiên cứu gần đây, chưa được đánh giá đồng cấp hoặc được công bố trên một tạp chí khoa học, cho thấy rằng vắc-xin của nó kém hiệu quả hơn đối với biến thể.

Có cần tiêm nhắc lại để bảo vệ chống lại bệnh Delta không?

Một số chuyên gia nói rằng còn quá sớm để biết liệu chúng ta sẽ cần tăng cường để nhắm mục tiêu vào biến thể Delta, tăng cường khả năng bảo vệ chống lại vi-rút gốc. Nhưng cả Pfizer và Moderna đều đang đẩy nhanh nghiên cứu mặc dù họ vẫn phải đối mặt nhiều rào cản trong việc xin phép FDA.

Chính phủ Mỹ chưa đưa ra cam kết nào với việc đẩy nhanh này, họ cho biết mũi tiêm thứ ba của hai loại vắc-xin mRNA có thể cần thiết cho những người trên 65 tuổi và những người có hệ thống miễn dịch bị tổn thương.

Suckhoecuocsong.vn (Theo Yale medecine)