Vì sao hệ vi sinh đường ruột gây ra béo phì

Tại sao hệ vi sinh vật đường ruột lại được cho là nguyên nhân gây ra tình trạng béo phì, một căn bệnh mà nhiều người gặp phải. Vậy hệ vi sinh vật đường ruột và bệnh béo phì có mối liên hệ với nhau như thế nào?

Cơ thể của chúng ta tích tụ quá nhiều chất béo gây ảnh hưởng tới sức khỏe. Có nhiều nguyên nhân gây tình trạng béo phì như: yếu tố di truyền, chế độ ăn bổ sung nhiều chất béo, đồ ăn nhanh, thức ăn chế biến sẵn kết hợp với lười vận động và thể thao, ăn không kiểm soát lượng thức ăn nạp vào cơ thể, tác dụng phụ của thuốc, tiêu thụ quá nhiều đường, độ uống có gas,… Ngoài ra, hệ vi sinh vật đường ruột cũng là một yếu tố môi trường rất đặc biệt, tác động tiềm ẩn đến béo phì.

Hệ vi sinh đường ruột là một cộng đồng vi khuẩn phức tạp và rộng lớn, bao gồm vi khuẩn, vi rút, vi khuẩn cổ điển, nấm và động vật nguyên sinh. Ước tính sơ bộ cho thấy rằng ruột của con người có thể chứa tới 1.000 loài vi khuẩn và 2 triệu gen vi khuẩn – gấp 100 lần số lượng gen ta có (khoảng 20.000). Mặc dù chúng ta có sự tương đồng di truyền cao với những người khác, hệ vi sinh vật đường ruột của ta độc đáo hơn và có thể khác 80-90% so với hệ vi sinh vật của người khác. Hệ vi sinh vật đường ruột của chúng ta là một trong những yếu tố hỗ trợ lớn nhất cho bản thân, với nhiều vai trò đa dạng do sự đồng tiến hóa của con người và vi sinh vật. Hệ vi sinh vật đường ruột góp phần phân hủy thức ăn, sản xuất vi chất dinh dưỡng, bảo vệ khỏi vi khuẩn xâm nhập và thậm chí giúp hình thành hệ thống miễn dịch, sản xuất enzyme để phân hủy chất béo, carbohydrate và protein, sản xuất vi chất dinh dưỡng và chất có lợi,…

Hệ vi sinh vật đường ruột dễ bị ảnh hưởng bởi các yếu tố di truyền, yếu tố môi trường như phơi nhiễm hóa chất, lối sống, chế độ ăn uống, tập luyện thể thao, sức khỏe tâm thần, hút thuốc lá, uống rượu bia, căng thẳng quá mức,… gây ảnh hưởng tới sự cân bằng của hệ vi sinh đường ruột. Sự mất cân bằng hệ vi sinh vật đường ruột có thể phá vỡ cân bằng nội môi năng lượng thông qua các cơ chế khác nhau, dẫn đến béo phì.

Hệ vi sinh vật đường ruột là nguyên nhân chính liên quan đến việc lưu trữ năng lượng, tăng khối lượng chất béo trong cơ thể. Hệ vi sinh vật đường ruột gây bệnh béo phì sẽ có những đặc điểm như

+ Thay đổi sự đại diện của các gen vi khuẩn

+ Thay đổi con đường chuyển hóa

+ Sự hình thành và phát triển của một giống loài vi khuẩn mới được biệt hóa về quá trình trao đổi chất để tăng cường khả năng hấp thụ thức ăn

+ Tính đa dạng của cộng đồng vi khuẩn giảm

Bên cạnh đó, yếu tố làm thay đổi hệ vi sinh vật đường ruột có thể do phẫu thuật nối tắt dạ dày, chế độ ăn hạn chế calo nạp vào cơ thể, ăn nhiều các loại rau xanh, trái cây, ăn các thực phẩm lên men, thực phẩm chứa probiotic, prebiotic,..

Đồng thời, các hệ vi sinh vật điều chỉnh năng lượng hấp thụ từ chế độ ăn uống hàng ngày, chúng tham gia vào quá trình chuyển hóa, làm thay đổi đặc tính thấm của ruột và giải phóng các hormone ruột.

Trong một nghiên cứu được thực hiện tại Trường ĐH Washington (Mỹ), các nhà khoa học đã phát hiện ở người và chuột bị béo phì, tỷ lệ vi khuẩn có tên Bacteroidetes khá thấp trong khi tỷ lệ vi khuẩn Firmicutes lại cao hơn. Khi tiến hành nghiên cứu trên nhiều trường hợp cụ thể, các nhà khoa học đã phát hiện khi vi khuẩn Bacteroidetes tăng thì cân nặng của những người này giảm xuống, ngược lại vi khuẩn Bacteroidetes giảm thì cân nặng của những người này tăng lên.

Hệ vi sinh vật đường ruột cũng làm thay đổi kiểu béo phì do vi khuẩn làm gia tăng của quá trình lên men, giải phóng năng lượng từ những thành phần không tiêu hóa được của thực phẩm.

BÀI CÙNG CHỦ ĐỀ:

Cách cân bằng hệ vi sinh đường ruột do hút thuốc lá

Những thực phẩm tốt nhất cho hệ vi sinh đường ruột khỏe mạnh

Các loại thực phẩm không tốt cho lợi khuẩn, hệ vi sinh đường ruột

Bổ sung quá nhiều lợi khuẩn ảnh hưởng tới hệ vi sinh đường ruột như nào?

Lợi ích của chất xơ đối với sức khỏe

 Suckhoecuocsong.vn