Bí quyết chăm sóc lan Vũ Nữ phát triển tốt, ra nhiều hoa
Hướng dẫn cách trồng, chăm sóc lan Vũ Nữ ít sâu bệnh hại cũng như cách lựa chọn giá thể, nước tưới trồng lan Vũ Nữ
Bí quyết chăm sóc lan Vũ Nữ phát triển tốt, ra nhiều hoa
Lan Vũ Nữ sở hữu vẻ đẹp kiêu sa, mềm mại được nhiều người yêu thích. Khi đến mùa hoa nở, các cành hoa lan Vũ Nữ khi nở sẽ buông thõng xuống tựa hồ như những cô gái xinh đẹp đang nhảy nhót đầy quyến rũ. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn cách trồng, chăm sóc lan Vũ Nữ ít sâu bệnh hại cũng như cách lựa chọn giá thể, nước tưới,…
Nguồn gốc của lan Vũ Nữ
Lan Vũ Nữ hay còn được gọi với tên gọi khác là phong lan Vũ Nữ, tên tiếng anh là Oncidium, pháp danh khoa học Arachnis Annamensis. Chúng phân bổ chủ yếu ở các nước như Châu Mỹ như: Chile, Mehico, Brazin, …nhưng sau đó chúng đã được nhân rộng ở nhiều nước trên thế giới trong đó có cả Việt Nam.
Đây là loài lan ưa bóng mát, khác với một số loài lan khác. Thường chúng ta sẽ thấy chúng sinh trưởng trên các tảng đá, thân cây. Thân của lan Vũ Nữ khá thấp chỉ cao khoảng 20cm, lá xanh, phiến lá dài và nhọn. Dù sở hữu chiều cao thấp nhưng những cành hoa của lan Vũ Nữ lại rất dài, nếu được chăm sóc tốt cành hoa có thể cao tới 7cm. Khi đến mùa hoa nở trên mỗi cành hoa là hàng trăm bông hoa nở chi chít nhì như có hàng trăm nàng vũ nữ nhỏ bé, xinh xắn nhảy múa trên cành hoa.
Lan Vũ Nữ nở hoa quanh năm nhưng mùa xuân là thời điểm chúng khoe sắc rực rỡ nhất, đẹp nhất. Hoa lâu tàn, thường thì khoảng 2-4 tháng hoa mới tàn nên thời gian thưởng hoa khá dài.
Các loại lan Vũ Nữ phổ biến tại Việt Nam
Lan Vũ Nữ có số lượng tận 600 loài với vô vàn dáng vẻ, màu sắc nhưng tại Việt Nam thường trồng một số loại lan Vũ Nữ phổ biến như:
+ Lan Vũ Nữ mặt trời: Lan Vũ Nữ mặt trời sở hữu vẻ ngoài rực rỡ, màu sắc tươi tắn.
+ Lan Vũ Nữ hoàng hậu: Lan Vũ Nữ hoàng hậu có màu vàng sữa, mỗi cây có rất nhiều hoa, kích thước mỗi nhánh hoa khá lớn, hương thơm dịu nhẹ.
+ Lan Vũ Nữ socola: Lan Vũ Nữ socola đúng như tên gọi của loài hoa lan này, chúng sở hữu những cánh hoa màu nâu, xếp lên nhau. Lan Vũ Nữ socola có mùi thơm rất ngọt nên được nhiều người yêu thích trồng
+ Lan Vũ Nữ mật ngọt: Lan Vũ Nữ mật ngọt là một trong những dòng lan Vũ Nữ sở hữu nhiều hoa nhất, cành hoa có thể dài trên 1m, hoa có màu vàng rực rỡ, lâu tàn, ít bị sâu bệnh
+ Lan Vũ Nữ miltonia: Lan Vũ Nữ miltonia có vẻ ngoài rất nổi bật và thu hút khiến người chơi hoa lan khó lòng mà dời mắt khỏi chúng
Hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc lan Vũ Nữ chuẩn xác
Trước khi tiến hành bắt tay vào trồng lan Vũ Nữ người trồng cần quan tâm đến điều kiện không khí có thoáng mát hay không, nhiệt độ có thích hợp cho lan phát triển hay không,…Bởi loài lan Vũ Nữ là loài lan khó chiều, yêu cầu cao về điều kiện chăm sóc. Do đó, trong quá trình trồng không chỉ lựa chọn cây giống khỏe mạnh, không bị sâu bệnh mà cần quan tâm đến các yếu tố quan trọng như:
Ánh sáng:
Lan Vũ Nữ là loài ưa bóng mát để sinh trưởng, phát triển nhưng chúng cần ánh sáng để ra hoa nhưng thời lượng nắng không cần nhiều. Do đó, trong quá trình chăm sóc lan Vũ Nữ hãy sử dụng lưới che nắng để hạn chế ánh nắng trực tiếp của mặt trời. Nếu phát hiện ngọn, lá của lan ngả qua hướng nào thì chứng tỏ hướng đó nắng quá gắt cần điều chỉnh sao cho phù hợp.
Nhiệt độ:
Lan sinh trưởng, phát triển tốt khi được trồng trong điều kiện thích hợp, nếu nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp sẽ ảnh hưởng tới quá trình ra hoa của cây. Do đó, những ngày hè nắng nóng nhiệt độ ngoài trời tăng cao cần sử dụng lưới che nắng để hạn chế ánh nắng mặt trời cũng như lượng nhiệt trong không khí, xung quanh vườn trồng lan Vũ Nữ có thể sử dụng lưới để hạn chế nhiệt độ cao trong không khí.
Ngược lại, vào mùa đông nhất là các tỉnh phía Bắc nhiệt độ thường hạ xuống thấp, kèm theo mưa lạnh do đó cần giữ ấm cho cây, hãy di chuyển lan vào khu vực ít gió lùa, sử dụng lưới che để bảo vệ lan.
Nước tưới
Lan Vũ Nữ cần độ ẩm nhất định nhưng chúng không chịu được nước nhiều, do đó khi tưới nước cho lan cần tưới nước thấm giá thể tròng nhưng không tưới quá nhiều.
Vào mùa mưa, độ ẩm trong không khí cao nên hạn chế tưới nước và đề phòng cây bị ngập úng và thối củ. Mùa hè, nhiệt độ cao, hơi nước trong giá thể nhanh bốc hơi mà thời điêm này là lúc sinh trưởng của cây bạn phải tưới nước thường xuyên hơn hàng ngày. Có thể sử dụng bình phun sương tưới nước cho lan vũ nữ vào buổi sáng sớm hoặc chiều muộn để tránh làm cháy lá.
Có thể sử dụng nước sạch để tưới cho lan Vũ Nữ hoặc có thể sử dụng một số loại nước tưới khác như: nước luộc trứng gà, nước vo gạo, nưới chuối tươi, nước chè xanh, nước mì chính,…
Phân bón:
Lan Vũ Nữ là loài lan khá khó tính do đó cần giá thể trồng cần phải nhiều dinh dưỡng thì cây mới phát triển tốt, cho hoa nhiều, đẹp. Do vậy cần bón phân đúng cách, đúng liều lượng. Khi sử dụng phân bón để bón cho lan cần pha loãng phân để không làm ảnh hưởng tới sự phát triển của lan
Có thể sử dụng phân bón NPK, phân bón lá hoặc phân bò khô đặt lên mặt giá thể sau mỗi lần tưới nước phân sẽ ngấm vào giá thể dần dần cung cấp dinh dưỡng cho lan Vũ Nữ phát triển.
Cần bón đúng liều lượng và đúng cách. Khi bón cần pha loãng phân. Mỗi giai đoạn cây sẽ cần liều lượng khác nhau.
Giá thể trồng lan Vũ Nữ:
Có thể sử dụng giá thể gỗ lũa hoặc trồng bằng chậu trồng đất nung với nhiều lỗ thoáng khí dưới đáy chậu để dễ dàng thoát nước. Bên trong chậu có thể sử dụng xơ dừa, dớn và than củi nhằm tạo môi trường thông thoáng giúp cho bộ rễ của cây được phát triển tốt. Với những người mới trồng lan, chưa có kinh nghiệm phối trộn giá thể trồng có thể sử dụng giá thể trộn sẵn để trồng lan.
Nhân giống lan Vũ Nữ
Khi nhân giống lan có thể áp dụng phương pháp nuôi cấy mô hoặc tách chiết cây. Thời điểm tách chiết lan nên thực hiện vào mùa xuân, chọn những cây già, có chồi non để cắt cùng với phân rễ trắng tách ra trồng trong chậu.
Dụng cụ chuẩn bị tách chiết lan Vũ Nữ
+ Dao sắc đã được khử trùng
+ Giá thể trồng phù hợp với giống lan hoặc có thể lựa chọn giá thể trồng lan trộn sẵn
+ Chậu trồng lan đã được rửa sạch, phơi khô đối với chậu mới, các chậu cũ tái sử dụng lại nên rửa sạch, khử khuẩn
+ Cồn, bật lửa, kìm cắt cây, móc, thuốc xử lý vết cắt,…
Các bước tách chiết cành lan Vũ Nữ
Bước 1: Tháo móc treo chậu trồng ra, tưới nước đẫm chậu trồng hoặc ngâm cả chậu trồng lan trong nước vài phút cho đến khi rễ lan Vũ Nữ đã mềm
Bước 2: Đặt chậu nằm ngang, nắm tay nhẹ vào phần gốc kéo mạnh để cả bụi lan ra khỏi chậu trồng. Nếu rễ lan vũ nữ bám chặt quá có thể dùng dao sắc khoang nhẹ 1 vòng xung quanh mép chậu để cắt đứt hoàn toàn những rễ bám chắc vào thành chậu
Bước 3: Dùng tay móc hết các giá thể cũ của lan vũ nữ còn bám vào gốc cây, rửa sạch gốc rễ để loại bỏ chất trồng cũ, cắt bỏ rễ già đã bị khô chết, giữ lại rễ còn tốt và cắt ngắn chỉ để dài 5 – 6cm
Bước 4: Dùng dao sắc, kéo đã khử trùng cắt tách mỗi bụi ra thành nhiều phần, mỗi phần tách để khoảng 3-5 thân, 2-3mắt mầm ngủ, dùng bôi vôi vào chỗ vết cắt để vết cắt không bị hư thối, hạn chế vi khuẩn, nấm tấn công
Bước 5: Những phần lan mới tách chiết ra vệ sinh sạch sẽ ngay, cắt bỏ rễ bị thối, hỏng, xả sạch dưới vòi nước để ráo, bôi vôi vào các chỗ cắt, để chỗ mát sau 01-02 ngày thì tiến hành trồng lại
Bước 6: Chậu trồng nên sử dụng chậu trồng bằng đất nung có nhiều lỗ để thoát nước, rễ lan đeo bám, kích thước chậu trồng tùy theo độ lớn của nhánh lan. Đất trồng nên sử dụng than củi, xơ dừa, đá núi lửa, mùn gỗ,…hoặc có thể sử dụng giá thể trộn sẵn, tự phối trộn giá thể trồng lan vũ nữ
Bước 7: Dưới đáy chậu trồng xếp than vào chậu trồng thứ tự to dưới, nhỏ trên, xếp than theo chiều thẳng đứng, kê một miếng xốp nhỏ dưới gốc lan không cho tiếp xúc trực tiếp với than củi. Khi đặt lan vào trong chậu đặt cây lan vũ nữ ở gần mép chậu và xoay hướng mọc của cây lan con vào giữa để sau này cây lan con mọc dần về phía giữa chậu. Phủ một lớp mỏng xơ dừa hay dớn sợi lên phía trên lớp than để giữ ẩm cho lan Vũ Nữ
Bước 8: Sau khi trồng xong di chuyển chậu trồng lan Vũ Nữ vào chỗ râm mát 50-60% ánh sáng, không tưới trong vòng 7-10 ngày đầu, độ ẩm cao, tưới nước có thể sử dụn phân hoặc phun phân bón lá Atonic, Bayfolan, Grow more (loại 30 – 10 – 10) và thuốc kích thích ra rễ Rootone.
Hoặc pha B1 loãng khoảng 1cc/1lít phun sương hàng tuần cho cây nhanh ra rễ, khi cây ra nhiều rễ rồi thì có thể bổ sung thêm dớn cọng trên bề mặt, dùng phân 30-10-10 và B1 pha loãng 1/4-1/2 liều lượng chỉ định bón hàng tuần. Khi cây hoàn chỉnh 1 tép mới thì đổi sang phân NPK 20-20-20 nên pha loãng hơn hướng dẫn và bón định kỳ.
Bước 9: Sau một thời gian, lan Vũ Nữ bắt đầu ra rễ non, hãy di chuyển chậu ra chỗ có ánh sáng và chăm sóc cẩn thận, bổ sung dinh dưỡng, nước tưới đầy đủ cho lan phát triển. Nếu được chăm sóc tốt chỉ sau 1 năm tách chiết lan Vũ Nữ bắt đầu sẽ ra hoa
Thay chậu:
Trong quá trình phát triển của lan, khi trồng trên 1 năm bộ rễ của lan đã mọc khá dài đòi hỏi cần được thay thế chậu trồng mới. Chậu mới cần có diện tích rộng hơn so với chậu cũ, bên trong chậu sử dụng các giá thể như than củi, dớn dợi, xơ dừa để cung cấp dinh dưỡng cho lan phát triển, ra nhiều hoa.
Phòng trừ sâu bệnh ở lan Vũ Nữ:
Lan Vũ Nữ thường mắc phải 2 loại bệnh phổ biến chính là bệnh thối đen giả hành và bệnh đốm lá. Khi phát hiện lan bị thối đen thân, đốm lá cần xử lý theo các bước như sau:
Bệnh thối đen giả hành ở lan Vũ Nữ
Nguyên nhân:
Nguyên nhân gây bệnh thối đen trên hoa lan do nấm Phytophthora cactorum, Shroet, Pythium ultimum, Trow…
Điều trị:
Khi phát hiện hoa lan có những biểu hiện ở trên hãy tiến hành kiểm tra lại gốc và rễ coi có dấu hiệu bệnh thối đến không, nếu có cần làm các bước sau đây
Bước 1: Tách riêng những chậu lan bị bệnh ra khỏi vườn trồng, để tránh bệnh thối đen lây lan sang những chậu lan khỏe mạnh khác
Bước 2: Sử dụng khéo đã được khử khuẩn cắt xéo cách giả phần giả hành bị bệnhkhoảng 3cm, bôi keo liền sẹo vào vết cắt vừa xong, để khô
Bước 3: Phun thuốc trừ nấm bệnh cho hoa lan, có thể sử dụng một trong những loại thuốc đặc trị gồm: Aliette 80wp; Vialphos 80BHN; Vitaxyl 35BTN; Ridomil 25WP… xịt định kỳ cách nhau khoảng một tuần một lần theo nồng độ khuyến cáo trên bao bì.
Bước 4: Trong thời gian điều trị bệnh không tưới các loại phân bón tan chậm, phân bón giàu đạm, ngưng tưới nước cho cây 2-3 ngày.
Bước 5: Thay thế giá thể trồng mới, chậu mới để hạn chế nấm hại sinh sôi phát triển gây bệnh trở lại.
Bệnh đốm lá ở lan vũ nữ
Nguyên nhân:
Bệnh đốm lá ở hoa lan do Cercospora sp. gây hại, đây là một trong những bệnh hại phổ biến trên hoa phong lan, bệnh thường gặp nhiều ở các giống hoa lan như: Dendrobium, Mokara, Oncidium… Cercospora sp. Khi gặp điều kiện thuận lợi bệnh gây hại rất nhanh, gây ảnh hưởng tới sự phát triển của cây, khả năng quang hợp ánh sáng, ra hoa cũng như chất lượng hoa của hoa phong lan.
Bệnh đốm lá trên hoa lan thường do các loài côn trùng gây hại cho hoa lan như rầy nâu, ruồi vàng, nhện đỏ,... tấn công, hút chích nhựa cũng như các chất dinh dưỡng trên lá, thân cây hoa lan
Khi những loài công trùng gây hại này chích vào phần thân cây, lá tạo những vết thương hở. Lúc này các nấm bệnh, vi khuẩn có sẵn trong nước tưới, giá thể trồng sẽ lợi dụng các vết thương xâm nhập và lây bệnh cho lan, tạo thành những vết đốm trên lá cây hoa lan, gây mất thẩm mỹ, ảnh hưởng tới sự quang hợp của lá cây, sự phát triển của hoa lan
Điều trị;
Khi phát hiện hoa lan bị nhiễm bệnh đốm lá, lá của hoa lan có các dấu hiệu những nốt tròn màu nâu xám hoặc vàng nâu, phân bổ ở hai bên mặt lá. Cần tiến hành cách ly những giỏ bị bệnh khỏi vườn hoa để điều trị riêng, tránh bệnh lây lan rộng hơn
Dừng việc tưới nước cho hoa lan, phân bón để hạn chế mầm bệnh có thể lây lan sang các cây khỏe mạnh khác, cắt tỉa những cành, lá cây bị nhiễm bệnh, áp dụng các phương pháp cũng như sử dụng một số loại thuốc đặc trị dưới đây:
Sử dụng thuốc Bio Neem: Chế phẩm sinh học này có tác dụng phòng trị các loại bệnh liên quan đến cây trồng như đốm đen, nhện đỏ, phấn trắng, sương mai,.... ở trên hoa lan và nhiều loại cây trồng, cây cảnh, cây hoa khác
Sử dụng chế phẩm phòng trừ sâu bệnh Nano bạc đồng silic: Chế phẩm phòng trừ sâu bệnh Nano bạc đồng silic có tác dụng phòng trị các bệnh do nấm và vi khuẩn gây ra như: phấn trắng, sương mai, đốm đen, thối rễ, …
Sử dụng thuốc trị đốm lá Bio Herb: Thuốc Bio Herb được sản xuất từ các loại thảo dược như cúc hoa, sả, neem, tỏi, ớt có tác dụng phòng ngừa và đặc trị hơn 500 loại sâu bệnh hại khác nhau trên cây trồng, các bệnh do tuyến trùng, tăng khả năng đề kháng cho cây, giúp cây khỏe mạnh, xua đuổi ruồi muỗi và côn trùng, các loài côn trùng gây hại.
Sử dụng thuốc thảo mộc cao cấp Bio Garlic: Loại thuốc thảo mộc này có tác dụng cung cấp khoáng chất cho hoa lan, tiêu diệt hiệu quả các loại sâu bệnh như bọ trĩ, nhện đỏ, phòng ngừa và đặc trị nhiều bệnh liên quan đến cây trồng như đốm đen, phấn trắng, sương mai,....
Ngoài ra, có thể sử dụng thuốc nấm bệnh Ridomil Gold 68wg, Dithane , Chubeca, Thành Xanh (Siêu Xanh), aliette … để điều trị cho hoa lan. Phun liên tục 3 lần và mỗi lần cách nhau 3 ngày.
Bên cạnh việc sử dụng các loại thuốc đặc trị để phòng và trừ bệnh đốm lá trên hoa lan hãy tiến hành dọn dẹp vườn trồng lan, cắt tỉa lá bị bệnh, loại bỏ lá già, lá bị thối, lá héo. Tiến hành thu dọn tàn dư thực vật, gom lại 1 chỗ và đưa ra xa để đốt để hạn chế bệnh lây lan sang các chậu lan khỏe mạnh khác.
Vào thời điểm thời tiết ẩm ướt, đặc biệt là mùa đông, đầu mùa xuân mưa nhiều cần giữ được sự thông thoáng và làm sạch vườn lan.
Phòng trừ:
+ Định kỳ tiến hành phun thuốc thuốc diệt các loại côn trùng gây hại cho lan như thuốc hóa học Dorifos, Regent,....
+ Sử dụng các loại thuốc sinh học diệt côn trùng như: Feroly, Focal, tinh dầu sả… để hạn chế côn trùng gây hại tấn công hoa lan vũ nữ
+ Đối với cây lan Vũ Nữ mới bị bệnh hoặc bệnh nhẹ chỉ cần cắt tỉa phần vết bệnh trên lá sau đó bôi thuốc trị nấm.
+ Khi lựa chọn giá thể trồng lan nên lựa chọn những giá thể là những chất có khả năng hút nước nhiều và giữ nước lâu như vỏ dừa khô.
+ Trong thời điểm mua nhiều, độ ẩm cao không hoặc đặt chậu lan quá thấp để tránh nước bắn lên khi có mưa.
+ Những cây lan còn nhỏ lên sử dụng mái che mưa cho lan vì cây còn nhỏ nên dễ bị nhiễm bệnh
+ Trước khi trồng chậu trồng cần được khử trùng sạch sẽ hạn chế nấm bệnh trú ngụ
+ Những ngày mưa nhiều không nên tưới nước quá nhiều, không tưới cho lan vào tối muộn, trưa nắng nóng
+ Tiến hành kiểm tra theo dõi vườn lan thường xuyên để kịp thời phát hiện bệnh
BÀI CÙNG CHỦ ĐỀ:
+ Địa lan Trần Mộng: cách trồng, chăm sóc lan
+ Kỹ thuật tách chiết lan đạt chuẩn, tỷ lệ thành công cao
+ Kinh nghiệm chăm sóc hoa lan Đuôi Chồn hoa nở nhiều
+ Bí quyết trồng lan Đuôi Cáo cho sai hoa, cây ít bị bệnh hại
+ Những loại nước tốt cho hoa lan, tưới nước cho lan đúng cách
Suckhoecuocsong.vn/TH