Ý nghĩa của mâm ngũ quả ngày tết Nguyên Đán
Ý nghĩa thật sự mâm ngũ quả ngày tết Nguyên Đán của hai miền
Theo phong tục tập quán của người Việt Nam, mỗi dịp xuân sang, tết về các gia đình thường bày mâm ngũ quả trên bàn thờ để cúng tổ tiên với ước nguyện cầu mong một năm mới ấm no, hạnh phúc. Tuy nhiên, ý nghĩa của mâm ngũ quả như thế nào thì nhiều người vẫn chưa biết rõ...
Các loại trái cây trên mâm ngũ quả
Mâm ngũ quả có khoảng năm thứ trái cây khác nhau. Tùy theo từng địa phương, vùng miền mà người ta bày những loại quả đặc trưng về khí hậu, sản vật và quan niệm riêng cho phù hợp.
Tuy nhiên, cho dù gọi là mâm ngũ quả nhưng người ta không quy định chính xác là những loại trái cây cụ thể gì, số lượng đôi khi là thập hoặc cửu quả.
Ý nghĩa của mâm ngũ quả
Ở miền Bắc, mâm ngũ quả đặt trên bàn thờ tổ tiên dịp Tết theo 5 sắc màu tượng trưng cho mong ước được ngũ phúc gồm giàu có, sang trọng, sống lâu, khỏe mạnh, bình yên. Theo thuyết Ngũ hành: Kim màu trắng, Mộc màu xanh, Thủy màu đen, Hỏa màu đỏ, Thổ màu vàng. Qua đó, các gia chủ sẽ theo 5 sắc màu đó để phối trí như: chuối/táo màu xanh; bưởi (hoặc phật thủ), cam, quýt màu vàng; hồng hoặc táo tây, ớt màu đỏ; roi, mận, đào hoặc lê màu trắng; hồng xiêm hoặc nho đen, măng cụt, mận màu đen.
Ở miền Nam, các loại quả trong mâm khi ghép lại trở thành những cái tên ý nghĩa, cầu mong sự thịnh vượng gồm các loại mãng cầu, dừa, đu đủ, xoài, sung, dưa hấu, thơm… đọc chệch thành các tên "cầu vừa đủ xài" hoặc "cầu vừa đủ sung".
Tuy nhiên, ở hai miền cũng có sự khác biệt, nếu ở miền Bắc, hầu như tất cả các loại quả, kể cả quả ớt mang vị cay xè đều có thể bày lên bàn thờ, miễn sao mâm ngũ quả trông đẹp mắt; thì người miền Nam lại kiêng kỵ bày một số trái cây như chuối, vì loại quả này tên gọi có âm giống từ “chúi" thể hiện sự nguy khó. Quả cam cũng không được có mặt trong mâm ngũ quả ngày Tết vì câu “quýt làm cam chịu”, hay như trái lê đồng nghĩa với “lê lết”…
Lời kết
Mâm ngũ quả ngày tết của người dân Việt Nam dù là loại quả nhưng đều mang một ý nghĩa dâng cúng tổ tiên, thể hiện lòng hiếu thảo của các con cháu và ước mong những điều tốt lành cho gia đình trong năm mới. Tuy nhiên, mỗi loại quả đều có mùi vị, màu sắc riêng và mang những ý nghĩa nhất định và thể hiện nét vănhóa đặc sắc của người dân Việt Nam.
Tổng hợp