Trồng Nấm bào ngư chất lượng cao từ bã cà phê

Với đề tài “Cải thiện chất lượng nấm bào ngư bằng mô hình trồng trên bã cà phê”, Nguyễn Phan Hoàng Phúc, sinh viên khoa Khoa học ứng dụng, ĐH Tôn Đức Thắng (TP.HCM) đã chia sẻ : “Khi uống cà phê chúng ta chỉ sử dụng khoảng 2% chất dinh dưỡng trong bột cà phê. Vì vậy, bã cà phê sau khi sử dụng còn lại rất nhiều dinh dưỡng. Tại sao ta không tận dụng chất dinh dưỡng dư thừa đó để trồng Nấm bào ngư chất lượng cao từ bã cà phê?”.

Qua 9 tháng mày mò nghiên cứu và thử nghiệm, phương pháp cải thiện năng suất chất lượng nấm bào ngư từ bã cà phê của Phúc đã cho thấy tính hiệu quả.

Bã cà phê được thu về  từ các quán cà phê trong thành phố, đem phơi khô xử lý với nước với vôi 1% trong 72 giờ, sau đó phơi cho ráo nước. Sau đó, bã cà phê được trộn với mạt cưa theo tỷ lệ 50 - 50 (theo khối lượng) và bổ sung các chất dinh dưỡng cần thiết.

Bã cà phê được chia thành 4 phần để trộn nguyên liệu kết hợp:

Phần 1: Bã cà phê không trộn phân anmoni sunphat (SA) và amoni photphat (DAP).

Phần 2: Bã cà phê trộn phân SA và DAP theo tỷ lệ 1/1000 về khối lượng.

Phần 3: Bã cà phê trộn mạt cưa với phân anmoni sunphat SA và amoni photphat DAP. Tỷ lệ bã cà phê - mạt cưa là 50% - 50% (theo khối lượng) và tỷ lệ phân SA, DAP vẫn giữ nguyên là 1/1000.

Phần 4: Bã cà phê trộn mạt cưa không trộn phân SA, DAP. Tỷ lệ bã cà phê - mạt cưa vẫn giữ nguyên là 50% - 50%.

Độ ẩm lúc này của tất cả các phần là khoảng 55-65% và đóng nguyên liệu vào các bịch PE với trọng lượng 1,1kg/bịch.

Ở đầu bịch nguyên liệu, Nguyễn Phan Hoàng Phúc gắn nút bông sau đó đem tất cả đi hấp khử trùng ở 121°C trong 15 phút, áp suất 1 atmosphere (atm).

Bã cà phê sau khi trộn nguyên liệu kết hợp

Tiếp đến là khâu phân lập giống. Cần lựa chọn những nấm bào ngư to, khỏe, không bị nấm bệnh.  Sau đó, tiến hành phân lập trên môi trường PGA (Potato Glucose Agar) gồm hạt thóc và cám gạo. Thóc sau khi nứt hạt có thể trộn thêm với 5% cám gạo, đong vào các bình tam giác hoặc chai thủy tinh và đem hấp khử trùng ở 121°C trong 15 phút, áp suất 1 atm. Môi trường này nhằm cho giống nấm nhân lên một cách nhanh chóng. Sau khi sợi tơ nấm đã mọc đầy trong môi trường cấp 1, tiến hành cấy giống vào môi trường nhân giống cấp 2. Để ở nhiệt độ phòng (25°C-30°C) cho đến khi tơ nấm mọc đầy môi trường.

 Ngày thứ 17 trong môi trường phối trộn 50% mạt cưa 50% bã cà phê, tơ nấm đã mọc trắng quanh bao nấm.

Sau khi mở miệng bịch 7 ngày, nấm đã phát triển rất tốt.

Tiến hành cấy giống cấp 2 vào các bịch nguyên liệu đã chuẩn bị sẵn ở trên. Giữ các bịch phôi nấm này ở nhiệt độ phòng (25°C -  30°C) trong vòng 21-30 ngày cho đến khi sợi nấm mọc kín bịch.

Sau khi sợi nấm bào ngư mọc kín bịch phôi nấm, mở nút bông và rạch bịch phôi nấm. Rồi đặt bịch phôi nấm ở nơi thoáng mát, thoáng gió và trong điều kiện ánh sáng khuếch tán. Có thể treo các bịch phôi nấm bằng dây nylon hoặc xếp các bịch trên kệ. Dùng lưới bao xung quanh các bịch phôi để tránh sự tiếp xúc của côn trùng. Tiến hành tưới nước xung quanh bịch phôi nấm để tạo độ ẩm khoảng 80% – 90%, có thể tưới nước 3 – 4 lần/ngày nếu trời nóng khô.

Quan sát sự phát triển của sợi nấm bào ngư trong bịch phôi, thường xuyên kiểm tra để phát hiện những bịch phôi bị nhiễm nấm mốc, vi khuẩn, côn trùng.

“Kể từ 17 ngày sau quá trình rạch bịch, có thế thu hoạch nấm. Với phương pháp kết hợp mạt cưa và bã cà phê nhà sản xuất có thể tiết kiệm tới khoảng 40% vốn đầu tư so với cách làm truyền thống”- Phúc cho biết.

Nguyễn Phan Hoàng Phúc (áo trắng) nhận giải bảo vệ môi trường tại cuộc thi Holcim Prize 2015.

Với đề tài “Cải thiện chất lượng nấm bào ngư bằng mô hình trồng trên bã cà phê”, Nguyễn Phan Hoàng Phúc đã giành giải Bảo vệ môi trường tại cuộc thi Holcim Prize 2015.

Trồng Nấm bào ngư chất lượng cao từ bã cà phê

Suckhoecuocsong.com.vn