Giá thép giảm mạnh, Formosa tiết kiệm chi phí cách bằng cách xả thải ra môi trường Việt Nam

Theo các chuyên gia, hệ quả từ khủng hoảng kinh tế thế giới (từ năm 2008) khiến cho rất nhiều ngành nghề lâm vào tình trạng thua lỗ. Bởi vậy, một số doanh nghiệp đã tìm mọi cách cắt giảm chi phí bất chấp việc làm đó gây ảnh hưởng đến môi trường, sức khỏe của con người. Ngành thép cũng vậy,  khi  giá thép lao dốc nhiều doanh nghiệp đã không ngần ngại bỏ qua những yếu tố về môi trường.

Biểu đồ giá thép trong những năm gần đây là những đường lao dốc gần như thẳng đứng cho thấy giá thép sụt giảm thê thảm. Theo đánh giá, khủng hoảng kinh tế thế giới từ mùa thu năm 2008 đã tạo ra một cơn khủng hoảng thừa về thép khiến cho thép giảm giá chưa từng thấy.

Giá thép giảm mạnh đã gây ảnh hưởng lớn đến các doanh nghiệp sản xuất thép, trong đó có Formosa. Theo tính toán của chuyên gia, sử dụng số liệu giá nguyên liệu trên thị trường 2016, chi phí sản xuất 1 tấn thép thô theo phương pháp BOF (công nghệ lò thổi oxy) là 310 USD, trong đó chi phí lớn nhất là quặng sắt 80 USD (cần 1,56 tấn quặng), than 73 USD (cần 0,89 tấn), chi phí nguyên liệu phụ liệu khác 83 USD, điện 17 USD, lao động 16 USD, và chi phí khấu hao 54 USD. Mức chi phí cho lao động ngành thép chỉ khoảng 16 USD (tương đương 350.000 đồng) khi sản xuất ra 1 tấn thép - khoảng 5% giá thành, cho thấy đây không phải ngành công nghiệp khuyến khích để tạo ra việc làm, đồng nghĩa với việc, nhà máy thép Formosa không phải là nơi mang đến cơ hội tốt về việc làm cho người dân Hà Tĩnh.

Giá thành 310 USD để sản xuất 1 tấn thép chưa bao gồm phí bảo vệ môi trường. Tại Mỹ hiện để sản xuất 1 tấn thép, các doanh nghiệp phải chi đến 74 USD/tấn thép phí phí làm sạch môi trường (chiếm 1/4 giá thành phẩm).

Như vậy, với việc giá thép chỉ có trên 300 đô la Mỹ/ tấn như hiện nay, Formosa sẽ làm mọi cách để sống còn bằng cách đẩy ô nhiễm cho người Việt Nam và môi trường Việt Nam chịu trong khi họ cũng khó có lãi. Với giá quá thấp như hiện nay, các công ty sản xuất thép trên thế giới chỉ có lãi bằng 1,2% doanh thu, còn công ty Mỹ hoàn toàn lỗ.

Theo tờ Thời báo kinh tế Sài Gòn, với giá sản xuất cao hơn giá thép đang bán trên thị trường, Formosa đã đang và có thể sẽ làm mọi cách để tồn tại, bằng cách xả thải ra môi trường của Việt Nam. Bằng chứng là để giảm chi phí môi trường, Formosa đã xả thải ra môi trường làm cá chết hàng loạt, gây hủy hoại môi trường biển, làm ảnh hưởng đến cuộc sống của gần 300 nghìn người dân, gây thiêt hại 1600 tấn hải sản mỗi tháng. Không những vậy, Formosa còn mang hàng trăm tấn chất thải rắn mang đi chôn ở đất trang trại, biến cả biển lẫn trên bờ vào vòng của thảm họa.

Từ những kết quả đánh giá khoa học trên có thể thấy, đây là một bài toán không đơn giản khi mời gọi đầu tư, cụ thể là Foromosa bởi họ không chỉ sản xuất thép mà còn dự định sản xuất dầu khí, là hai lĩnh vực trong công nghiệp gây ô nhiễm nghiêm trọng. Công nghệ sản xuất thép không mới, và gần như mọi nước tiên tiến có thể vừa sản xuất, vừa bảo vệ môi trường, trừ Trung Quốc. Do đó, để giữ môi trường trong sạch Việt Nam cần nghiêm túc áp dụng luật pháp đòi hỏi Formosa thực hiện công nghệ bảo vệ môi trường theo đúng luật pháp quốc tế.

Tổng hợp