1200 năm gặp lại trận hạn hán lịch sử tại California

Với diện tích khoảng 165.000 dặm vuông bao gồm núi non, đất trồng trọt và một bờ biển dài hút mắt, California là vùng đất lý tưởng dung chứa những tâm hồn mang đầy hoài bão và mơ ước.

Nhưng từ năm 2013 hạn hán kéo qua năm nay và biến đất đai trong của bang khô cằn tồi tệ do những hồ nước phục vụ cho thủy điện, vốn cung cấp 1/3 năng lượng cho toàn bang, đã cạn kiệt. nó đang khiến 10 nghìn người dân ở một thị trấn tại California rơi vào cảnh hàng ngày phải đi tắm và đi xin nước ở những nơi từ thiện nước.

Tuần qua, Thống đốc Jerry Brown bang California đã ra lệnh các công ty cấp nước phải cắt giảm 25% lượng nước sử dụng trên toàn bang. Với đợt hạn hán nghiêm trọng năm thứ tư liên tiếp. Đây là quyết định chưa từng có trong lịch sử nước Mỹ. Ai có thể nghĩa rằng sự việc này có thể xảy ra đối với một đất nước giàu nhất thế giới. Câu chuyện này đặt các chính quyền trước bài toán nan giải về chính sách khi phát triển đạt ngưỡng về nguồn lực và môi trường.

Theo ông Dimo: “May mắn lắm tôi mới xin được bịp nước từ nhà thờ. Nước là của các nhà từ thiện quyên góp cho người dân nhưng không phải lúc nào cũng có”.

Nhà ông Mike Duran ở bang California có một thảm cỏ dày, xanh mướt và rất đẹp mà ông vô cùng yêu thích và nâng niu chăm sóc mỗi ngày. Nhưng gần đây, ông Mike đành dứt ruột từ bỏ “tình yêu” của mình.

“Tôi buộc phải thay đổi”, Mike nói với tờ Washington Post. Thay vào đó, ông đổ cát để trồng xương rồng. “Tôi phải mất chút thời gian mới thích nghi được với mảnh vườn mới”, ông tâm sự.

Thống đốc Jerry Brown cảnh báo người dân phải thay đổi lối sống:

Theo số liệu công bố gần đây của Cơ quan Hàng không vũ trụ Mỹ NASA, mực nước tại lưu vực hai con sông chính ở California đã giảm gần 4.000 tỉ gallon mỗi năm trong ba năm qua. Lượng tuyết đo được trên dãy núi Sierra Nevada trong năm 2014 đạt mức thấp nhất kể từ năm 1977. Bang này cần có khoảng 11 tỉ gallon nước mới có thể thoát khỏi tình trạng hạn hán kéo dài suốt thời gian qua. Số nước này tương đương với sức chứa của con đập thủy điện lớn nhất thế giới - đập Tam Hiệp ở Trung Quốc.

“Toàn bộ khu vực Tây Nam nước Mỹ đã trở nên khô hạn hơn mức bình thường, với mực nước ngầm giảm xuống thấp kỷ lục từ 2-10% kể từ năm 1949”, Jay Famiglietti một nhà nghiên cứu của NASA nói. Cơ quan này ước tính các đợt hạn hán đã gây thiệt hại 2,2 tỉ đô la Mỹ trong năm ngoái.

Bill Whalen, nhà nghiên cứu tại Viện Hoover thuộc Đại học Stanford, cảnh báo thiếu nước sẽ đe dọa nghiêm trọng ngành nông nghiệp ở California. Bang này là nơi cung cấp một phần ba sản lượng rau và hai phần ba sản lượng trái cây, các loại hạt cho toàn nước Mỹ. “Chúng ta sẽ mất đĩa salad của quốc gia”, ông ví von.

Trước mắt, với mệnh lệnh hành chính của thống đốc bang, thì việc không tưới cỏ là chuyện hết sức bình thường. Nhiều người dân đã thực hành những chính sách tiết kiệm triệt để như tận dụng nước để dùng nhiều lần cho các mục đích khác nhau. Một số người còn giới hạn thời gian tắm và chỉ cho phép mình tắm vòi sen mỗi tuần một lần.

Tuy nhiên, mỗi quyết định “lịch sử” đều tạo ra những tranh cãi.

Trong trường hợp này, người ta không phản đối mệnh lệnh tiết kiệm nước mà thắc mắc rằng tại sao quyết định của thống đốc chỉ nhằm vào nguồn cấp nước cho người dân đô thị, chứ không áp dụng với nông dân, đối tượng sử dụng tới 80% lượng nước của bang.

Adam Scow, Giám đốc Food and Water Watch - một tổ chức phi lợi nhuận vì môi trường thừa nhận với Washington Post, việc thống đốc nuông chiều một ngành nông nghiệp trị giá 45 tỉ đô la không phải là quá bất ngờ. Nhưng ông dẫn ra nhiều ví dụ cho thấy, những người nông dân cũng góp phần làm tiêu hao nguồn nước ngầm trong vòng một thập kỷ qua đến nỗi nó không thể được thay thế một cách tự nhiên. Mãi tới năm ngoái, thống đốc mới ban hành luật để quản lý nguồn nước ngầm. “Những người sử dụng nhiều nước mà lại không bị đòi hỏi gánh trách nhiệm là không công bằng”, ông nói.

Các nhà phê bình cũng chỉ ra rằng nông dân đã thay thế cây trồng theo mùa bằng những loại cây “ngốn nước” như hạnh nhân, óc chó và nho, khiến lượng nước sử dụng cho nông nghiệp phải tăng thêm nhiều. Ông Scow đưa ra giải pháp là trả tiền cho nông dân và đưa đất vào sử dụng với mục đích khác.

Trong khi đó, sử dụng nước đô thị ở California được cho là tương đối ổn định trong vòng hai thập kỷ qua, mặc dù dân số tăng trưởng với tốc độ cao. Đáng chú ý, tỷ lệ sử dụng nước bình quân đầu người ở California đã giảm đáng kể trong hai thập kỷ qua, từ 232 gallon mỗi ngày trong thập kỷ 1990 xuống còn 178 gallon mỗi ngày trong năm 2010.

Dĩ nhiên, các quan chức nông nghiệp bang phản đối hạn chế nước và bảo vệ sinh kế của nông dân. Những quan chức này dẫn số liệu năm ngoái cho rằng, khi nguồn nước cạn kiệt, sẽ có khoảng 400.000 héc ta trang trại không được sử dụng và gần 20.000 việc làm bị mất.

Thống đốc Brown cho biết, chính sách dễ nghiêng về bảo vệ nông dân và nền nông nghiệp hơn là cư dân đô thị với hồ bơi, bãi cỏ, bồn hoa... Hơn nữa, chỉ có thể cấm được cái gì có thể đo lường được. Hiện chưa có cách nào theo dõi và kiểm soát việc sử dụng nước ngầm cho tưới tiêu ở California, như cách có thể kiểm soát nguồn cấp nước cho đô thị. Và, “Thống đốc cũng chẳng có cách nào hơn”, Andrew Fahlund, Phó giám đốc của một tổ chức môi trường California, nói “ông ấy không thể tự ban hành quy định về quyền sử dụng nước”.

Skcs.vn (Theo saigontimes)