Những điều du khách lưu ý khi thăm quan, khám phá vùng núi Tây Bắc

Tây Bắc đang bước vào mùa đẹp nhất trong năm những áng mây bồng bềnh trôi hờ hững trên những thửa ruộng bậc thang. Thời tiết Tây Bắc đã ôn hòa hơn là lúc các khách du lịch, phượt thủ chinh phục những cung đường hiểm trở hay chạm đến khung cảnh thiên nhiêm mê đắm không mùa nào trong năm có được. Người dân vùng núi cao Tây Bắc chủ yếu là dân tộc thiểu số có những tập tục, quy tắc riêng nên du khách cần lưu ý để giúp cho chuyến du lịch được trọn vẹn, không phạm phải điều cấm kỵ.

Khi vào tham quan bản làng của người dân tộc

Khi đi du lịch Tây Bắc nếu du khách thấy một cánh cổng chào dựng tạm, phía trên buộc tua tủa dao gỗ, kiếm gỗ hay đầu gà,… thì đó chính là các dấu hiệu kiêng kỵ, bạn không nên vào bởi đó là lúc trong làng đang tổ chức lễ cúng xua đuổi tà ma. Nếu người lạ vô tình gồng gánh, đội nón, che ô, đeo gùi, ba lô… vào làng sẽ bị phạt bằng cách nộp đủ số lễ vật để làm lại lễ cúng làng.

Khi đến nhà người dân hay đi đường, bạn cần chủ động chào hỏi bằng thái độ chân thành. Chú ý, không xoa tay lên đầu trẻ em người Mông, Dao, Thái,… vì theo quan niệm của họ, hồn người trú ngụ ở đầu, người lạ sờ vào, hồn hoảng sợ bỏ trốn, làm cho trẻ hay bị ốm đau.

Cần tránh gọi các từ khiếm nhã như Mèo, Mán, mà nên gọi là đồng bào Mông, Dao. Bạn cũng không nên nói quá to với cử chỉ gay gắt.

Trang phục khi du lịch Tây Bắc

Người dân vùng núi Tây Bắc thường vận những trang phục sặc sỡ, tinh tế đậm bản sắc riêng của dân tộc mình. Khi đi tham quan khám phá đến những bản làng vùng cao Tây Bắc du khách không nên mặc những loại vải lanh trắng chưa nhuộm bởi theo quan niệm của đồng bào nơi đây đó là màu của tang lễ, mang lại những điều không may mắn. Vậy nên khi đi vào các bản làng khám phá đời sống văn hóa tập tục sinh sống của người dân tộc hãy mặc trang phục thoải mái, màu sắc trang nhã.

Vị trí ngồi trong nhà người dân tộc Tày, Dao, Mường

Mỗi một dân tộc có quan niệm khác nhau về vị trí chỗ ngồi từng người. Người người Dao, phía dãy ghế ở gần bàn thờ dành riêng cho người cao tuổi nhất, khách quý nhất. Nhà người Thái, Tày, Mường, nơi giáp cửa sổ, gia chủ đặt hai cái bát nhỏ có ý giành cho tổ tiên về tiếp khách, khách không ngồi ở vị trí đó.

Nơi thờ tổ tiên là chốn linh thiêng nhất nên không được đặt đồ vật hay sờ tay lên các đồ thờ cúng và không ngồi quay lưng vào nơi thờ.

Đặc biệt, cửa, cột cái cũng là vị trí quan trọng thờ thần linh trong nhà người dân, vì vậy đừng nên ngồi bậu cửa hoặc treo mũ nón và tựa lưng vào cột cái. Nếu chủ nhà chưa mời không nên ngồi ngay vào đệm vì thường đệm chỉ dành cho bề trên.

Bếp lửa vừa là nơi nấu nướng vừa là nơi tiếp khách của đồng bào các dân tộc, đồng thời là nơi thiêng liêng thờ vua bếp, thần lửa. Do đó có nhiều kiêng kị liên quan đến bếp lửa, ngồi cạnh bếp lửa sưởi không đặt chân lên hoặc làm xê địch hòn đá kê làm kiềng, vì theo quan niện của một số dân tộc thì các hòn đá này là nơi trú ngụ của thần lửa . Khi đun nấu đồng bào Tày, Thái, Nùng, Giáy, Lào, Lự... đều chú ý đặt quay ninh, chảo, nồi lên bếp không được để hai quay nồi , chảo theo hương cây xà ngang (vì đó là hướng nằm của người chết) mà phải đặt theo hướng đòn nóc nhà. Ở vùng đồng bào Mông, Dao, Hà Nhì.... khi đưa củi vào bếp, không đưa ngọn vào trước, vì quan niện sợ con gái gia chủ sau này sẽ sinh ngược. Khi ngồi gần bếp, du khách không quay lưng và giẫm chân vào bếp. 
 Ở vùng người Thái, Tày, Kháng, La Ha, Phú Lá kiêng không đem lá xanh, cành cây xanh, rau xanh vào cửa chính.

Ở vùng người Thái, Tày, La Ha,… kiêng không huýt sáo ở trong nhà, vì nó là tín hiệu gọi ma tà, bão giông.

Khi ngủ

Nếu như bạn ngủ theo mô hình dịch vụ du lịch homestay cần tuân theo sự bố trí của gia chủ. Khi nằm không để chân hướng về phía bàn thờ nằm ngủ dọc theo đồn nóc nhà hay các bà con dân tộc Mông, Dao,Thái, La Ha, Kháng  không được mắc màn trắng trong nhà. Không ngủ dậy quá muộn, không đắp ngược chăn.

Ăn uống

Người dân vùng cao Tây Bắc trước khi dùng bữa đều tiến hành nghi lễ mời tổ tiên, chúc tụng những điều tốt lành du khách nếu có dịp được mời dùng bữa cần kiên trì nghe gia chủ tiến hành xong các nghi lễ. Khi ăn cơm nếu chủ nhà không mời thì không được ngồi ngang hàng với người già nhất trong mâm .

Du khách cũng không được rót rượu, gắp thức ăn trước chủ nhà. Khi có người mời rượu, hoặc mời mọi người xung quanh mới được uống, không nên cầm ly uống ngay. Bạn cũng không được rót rượu, gắp thức ăn trước chủ nhà. Đặc biệt, khi dùng cơm xong không được úp bát, chén xuống mâm, chỉ thầy cúng mới được phép làm như vậy để đuổi tà ma.

Khách ngồi uống rượu , giao lưu cùng gia chủ không được vừa nói, vừa chỉ trỏ ngón tay ra phía trước; một số dân tộc cho rằng, hành vi đó là bày tỏ thái độ không bằng lòng hoặc coi thường người tiếp chuyện.

Suckhoecuocsong.com.vn/Nguồn: travel.com.vn