Men vi sinh đường tiêu hóa tốt với cơ thể như thế nào

Men vi sinh đường tiê hóa tốt nhất cho một người phụ thuộc vào chủng vi khuẩn, lượng vi khuẩn và chất bổ sung chứa trong từng sản phẩm men vi sinh đường tiêu hóa.

Một số nghiên cứu cho thấy rằng men vi sinh có thể giúp giữ cho đường ruột khỏe mạnh và có thể giúp làm giảm các triệu chứng của một số tình trạng sức khỏe.

Bài viết này cung cấp một hướng dẫn về chế phẩm sinh học - bao gồm thông tin về các chủng khác nhau và cách sử dụng cụ thể của chúng - và cung cấp một bản tóm tắt về những điều cần lưu ý khi lựa chọn.

Men vi sinh đường tiêu hóa là gì?

Hàng ngày chúng ta ăn thực phẩm lên men như kim chi có thể cung cấp lượng vi khuẩn có lợi cho cơ thể.

Probiotics là “vi sinh vật sống khi được sử dụng với lượng thích hợp sẽ mang lại lợi ích sức khỏe cho vật chủ", đây là định nghĩa của WHO về men vi sinh đường tiêu hóa.

Cơ thể của một người chứa hàng triệu vi khuẩn sống, đa số này nằm trong đường ruột. Vi khuẩn đường ruột tạo nên “hệ vi sinh vật” của mỗi người.

Hệ vi sinh vật là duy nhất đối với mỗi cá nhân và các nghiên cứu đã chỉ ra rằng nó đã được xác định từ trước khi chúng ta được sinh ra. Nhiều nghiên cứu đã gợi ý rằng hệ vi sinh vật thay đổi trong suốt cuộc đời của một người dựa trên chế độ ăn uống, lối sống và mức độ tiếp xúc với các ảnh hưởng môi trường bên ngoài khác nhau.

Men vi sinh có thể giúp tạo ra vi khuẩn tốt cho đường ruột. Đây là một phần quan trọng của hệ thống miễn dịch của một người. Vi khuẩn đường ruột có nhiều chức năng trong cơ thể và ảnh hưởng đến những thứ như cân nặng, tâm trạng và tình trạng viêm nhiễm.

Trong những năm gần đây, người ta đã quan tâm rất nhiều đến cách thức chế phẩm sinh học có thể hỗ trợ sức khỏe và giảm nguy cơ cũng như các triệu chứng của một số bệnh lý.

Loại men vi sinh đơn chủng có tốt hơn đa chủng không?

Nhiều chế phẩm sinh học chứa hỗn hợp của hai hoặc nhiều chủng vi khuẩn hoặc nấm men riêng lẻ. Chúng cũng có thể chứa prebiotics, là các hợp chất mà men vi sinh có thể ăn vào tạo ra môi trường có lợi cho hấp thụ chất dinh dưỡng. Nếu một công thức có chứa cả probiotic và prebiotics được gọi là “synbiotic”.

Các sản phẩm thường chứa các loài Lactobacillus hoặc Bifidobacterium, mặc dù có nhiều loài khác tồn tại trong tự nhiên. Các chủng khác nhau của cùng một loài chế phẩm sinh học có thể hoạt động theo những cách khác nhau.

Một số người dùng men vi sinh để duy trì sức khỏe hàng ngày. Khi sử dụng một loại men vi sinh cho một vấn đề sức khỏe cụ thể, chúng ta nên nói chuyện với chuyên gia tiêu hóa tư vấn chăm sóc sức khỏe để đưa ra chiến lược tốt nhất. Điều này là bởi vì các thử nghiệm lâm sàng cho thấy mội loại men vi sinh đường tiêu hóa và liều lượng khác nhau có hiệu quả đối với các điều kiện và tình trạng sức khỏe khác nhau.

Nguồn vi khuẩn có lợi tốt nhất

Mọi người có thể dùng men vi sinh ở dạng bổ sung hoặc dưới dạng thực phẩm và đồ uống như sữa chua và đồ uống có bổ sung vi sinh vật sống.

Thực phẩm lên men cũng chứa các vi khuẩn có lợi một cách tự nhiên. Ví dụ về thực phẩm lên men bao gồm: miso, natto, tempeh, dưa cải bắp, kim chi, kombucha (loại trà lên men nguồn gốc từ Nhật Bản, Trung Quốc có thể bổ xung lợi khuẩn)

Các nhà sản xuất men vi sinh tiêu hóa đo lượng vi khuẩn trong các đơn vị hình thành khuẩn lạc (CFU). Các chất bổ sung có thể khác nhau, với một số thường có hàng tỷ CFU. Thực phẩm có bổ sung chế phẩm sinh học thường chứa số lượng vi khuẩn thấp hơn. Nói chung, mọi người có thể sử dụng các sản phẩm có CFU cao hơn cho các điều kiện cụ thể và một sản phẩm có CFU thấp hơn để duy trì sức khỏe nói chung.

Một số công thức cũng có thể chứa prebiotics. Bao gồm prebiotics có thể mang lại lợi ích, vì chúng cung cấp các chất để vi sinh vật tiêu hóa trong ruột. Quá trình này có thể tạo ra các axit béo chuỗi ngắn, có thể giúp duy trì sức khỏe của đại tràng và hệ thống miễn dịch của mỗi người.

Một vài nghiên cứu chỉ ra rằng để có prebiotics hiệu quả, chúng phải chịu được quá trình chế biến thực phẩm và vào đến đại tràng mà không bị tiêu hóa. Một số loại prebiotic phổ biến nhất trong các chất bổ sung và thực phẩm được gọi là oligosaccharides.

Cơ thể của một số người có thể nhạy cảm với prebiotics, vì vậy nếu dùng quá nhiều có thể gây đầy hơi hoặc tiêu chảy. Những người như vậy có thể lựa chọn nhận được những lợi ích sức khỏe của prebiotics bằng cách bổ sung nhiều chất xơ và tinh bột kháng trong chế độ ăn uống của họ khi ăn các loại thực phẩm như tỏi, hành tây, chuối và yến mạch.

Men vi sinh đường tiêu hóa liên quan đến tình trạng sức khỏe

Một nghiên cứu năm 2018 tuyên bố bằng chứng mạnh mẽ nhất ủng hộ men vi sinh đường tiêu hóa trong việc phòng ngừa hoặc điều trị ở những bệnh:

- Viêm ruột hoại tử, đây là một tình trạng viêm ảnh hưởng đến ruột, chủ yếu ở trẻ sinh non.

- Tiêu chảy nhiễm trùng cấp tính

- Nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính

- Ttiêu chảy liên quan đến kháng sinh

- Đau bụng trẻ sơ sinh

Men vi sinh đường tiêu hóa cho nam và nữ

Tác dụng của men vi sinh đường tiêu hóa có thể khác nhau ở nam và nữ.

Trong một nghiên cứu năm 2014, các nhà nghiên cứu đã cho nam giới và nữ giới mắc bệnh béo phì dùng Lactobacillus rhamnosus. Kết quả cho thấy phụ nữ giảm cân và mỡ trong quá trình thử nghiệm và mức giảm vẫn duy trì được cả sau khi kết thúc nghiên cứu. Tuy nhiên, những người đàn ông trong nghiên cứu thì không được như phụ nữ.

Một nghiên cứu khác ở những người bị nhiễm Salmonella cho thấy tác dụng của việc uống Lactobacillus plantarum thay đổi tùy theo giới tính. Mặc dù các tác giả nghiên cứu thấy ít bằng chứng cho thấy men vi sinh đường tiêu hóa này có thể điều trị Salmonella, nhưng vẫn lưu ý rằng nam giới và nữ giới biểu hiện các triệu chứng và loại bỏ nhiễm trùng khác nhau.

Các nhà khoa học vẫn cần tiến hành nhiều nghiên cứu hơn để xác định liệu liệu pháp probiotic có nên khác nhau hay không tùy thuộc vào giới tính của mỗi người.

Men vi sinh đường tiêu hóa để giảm cân

Vi khuẩn có trong ruột của một người có thể ảnh hưởng đến cân nặng của họ. Nghiên cứu năm 2009 cho thấy những người bị béo phì có độ đa dạng vi khuẩn thấp hơn.

Một nghiên cứu nhỏ năm 2019 phát hiện ra rằng những người theo chế độ ăn ít calo trong 15 tuần đã có những thay đổi trong vi khuẩn đường ruột. Điều này cũng làm giảm vi khuẩn liên quan đến xơ vữa động mạch.

Mối liên hệ giữa cân nặng và vi khuẩn đường ruột có thể chỉ ra rằng men vi sinh có thể hỗ trợ giảm cân.

Một vài Các chuyên gia đề xuất rằng bổ sung synbiotics, sử dụng các chủng như Lactobacillus gasseri, gây giảm cân trong các nghiên cứu độc lập lớn. Thêm một số chất xơ nhất định có thể làm tăng những hiệu ứng này.

MỘT Đánh giá năm 2019 nìn vào tình trạng béo phì và men vi sinh đường tiêu hóa đã kết luận rằng các chủng vi khuẩn có liên quan đến béo phì và hỗn hợp các chủng lợi khuẩn có thể hiệu quả hơn trong việc điều trị béo phì so với các chủng đơn lẻ. Đặc biệt, Bifidobacterium có thể có hiệu quả để giảm chỉ số khối cơ thể (BMI).

Hầu hết các nghiên cứu về điều này đã sử dụng các chủng Lactobacillus và Bifidobacterium. Tuy nhiên, vẫn còn những câu hỏi chưa được giải đáp về các chủng cụ thể, thời gian điều trị và liều lượng thích hợp.

Một đánh giá năm 2018 kết luận rằng chế phẩm sinh học có thể làm giảm trọng lượng và tỷ lệ chất béo trong cơ thể. Tuy nhiên, vẫn chưa có đủ nghiên cứu chất lượng cao để khẳng định rằng men vi sinh có tác dụng này.

Probiotics cho sức khỏe đường ruột

Probiotics cũng có thể hữu ích để giúp hỗ trợ sức khỏe đường ruột của mỗi người và giảm các vấn đề về đường ruột.

Lớp niêm mạc của ruột đôi khi có thể bị tổn thương, dẫn đến tình trạng thấm thấu ruột. Điều này có thể cho phép các phân tử gây bệnh xâm nhập vào máu và gây ra phản ứng viêm hoặc miễn dịch.

Thuốc kháng sinh có thể tiêu diệt cả vi khuẩn xấu và tốt. Đôi khi, điều này có thể khiến một người gặp phải các triệu chứng tiêu chảy khi dùng chúng. Tuy nhiên, uống men vi sinh cùng lúc có thể giúp tái tạo lại đường ruột của một người với các vi khuẩn có lợi và giảm bớt triệu chứng tiêu chảy.

Đặc biệt, men vi sinh Saccharomyces boulardii đã có hiệu quả trong việc phòng ngừa và điều trị tiêu chảy xảy ra khi dùng kháng sinh hoặc sau nhiễm trùng. Men này cũng có thể có hiệu quả trong việc điều trị hội chứng ruột kích thích và bệnh viêm ruột, nhưng vẫn cần thêm nhiều nghiên cứu để xác nhận điều này.

Men vi sinh đường tiêu hóa với những người táo bón

Nghiên cứu chỉ ra rằng men vi sinh có thể làm giảm thời gian vận chuyển ruột - tức là thời gian thức ăn tiêu hóa - 12,4 giờ và tăng 1,3 giờ đi vệ sinh mỗi tuần.

Chủng Bifidobacterium lactis có vẻ hiệu quả nhất trong việc cải thiện thời gian vận chuyển đường ruột, tần suất và độ đặc của phân và chứng đầy hơi. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu khuyên bạn nên thận trọng khi giải thích những kết quả này, vì có thể có sự sai lệch trong một số nghiên cứu.

Men vi sinh đường tiêu hóa cho sức khỏe tâm thần

Ruột và não được kết nối và giao tiếp với nhau bằng hệ thống thần kinh. Một nghiên cứu đánh giá năm 2016 cho thấy rằng các chủng lợi khuẩn có thể giúp chống lại các tình trạng tâm trạng và dẫn truyền thần kinh.

Một số nghiên cứu đã sử dụng Bifidobacterium và Lactobacillus để cải thiện các triệu chứng lo âu, trầm cảm và rối loạn ám ảnh cưỡng chế, cũng như trí nhớ, theo đánh giá.

Tóm lại

Trong những năm gần đây, các nghiên cứu sâu rộng về chế phẩm sinh học và hệ vi sinh không còn nghi ngờ gì nữa rằng những sản phẩm mới lạ này có thể mang lại lợi ích cho một số khía cạnh của sức khỏe con người.

Cụ thể, khoa học đã xác định các lĩnh vực sử dụng đối với bệnh tiêu chảy, tình trạng hô hấp, và một số bệnh và tình trạng của trẻ sơ sinh. Probiotics cũng có thể giúp kiểm soát cân nặng, các vấn đề về đường ruột, táo bón và sức khỏe tâm thần.

Mọi người có thể tự nghiên cứu về những chủng cụ thể nào có thể hoạt động đối với tình trạng cụ thể của họ. Chuyên gia chăm sóc sức khỏe có thể giúp bạn điều này.

Họ có thể chọn chế phẩm sinh học theo khuẩn lạc, bao gồm chủng vi sinh vật và sản phẩm có chứa prebiotics hay không. Có thể tiết kiệm chi phí hơn nếu chọn một sản phẩm có khuẩn lạc thấp hơn để duy trì sức khỏe.

Mọi người có thể chọn từ rất nhiều nhãn hiệu probiotic qua online.

Những người dùng men vi sinh lần đầu tiên có thể muốn theo dõi bất kỳ tác dụng nào và tăng liều lượng từ từ, đặc biệt nếu sản phẩm có chứa prebiotics, có thể gây dư thừa khí, chướng bụng.

Những người có tình trạng miễn dịch hoặc bệnh nặng nên nói chuyện với bác sĩ tiêu hóa để được tư vấn trước khi dùng men vi sinh, vì chúng có thể không phù hợp. Ngoài ra, những người bị dị ứng hoặc không dung nạp nên nhớ đọc kỹ nhãn sản phẩm để tránh gây phản ứng không mong muốn.

Bs. Trần Việt Hùng - BV Bạch Mai (theo MedicineNet)